Türkiye’nin Diplomatik Hamlesi Müzakere Krizini Çözdü
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta barış umutlarını yeşerten müzakereler, bu kez de tarih anlaşmazlığı nedeniyle sekteye uğrama riskiyle karşılaştı. Türkiye’nin arabuluculuğunda üçüncü kez bir araya gelmeye hazırlanan taraflar, masaya oturulacak gün konusunda anlaşamayınca, Türk diplomasisi yaratıcı bir çözümle devreye girdi.
Tarih Anlaşmazlığına ‘Kamçatka Formülü’
Önceki turlarda olduğu gibi, müzakereler öncesinde taraflar arasında çeşitli konularda fikir ayrılıkları yaşanıyordu. Ancak bu defa kriz, görüşmenin hangi gün yapılacağı üzerine çıktı. Tarafların farklı günlerde masaya oturma ısrarı, Türk diplomatları tarafından “Kamçatka formülü” olarak adlandırılan dahiyane bir öneriyle aşıldı.
Kamçatka Formülü Tam Olarak Nedir?
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, tarafların aynı gün görüşmeyi reddetmesi üzerine Türk diplomatlar çarpıcı bir çözüm sundu. Bu çözüme göre, 11 farklı zaman dilimine sahip olan Rusya’nın en doğu ucu olan ve evrensel zaman dilimi UTC’ye göre en ilerideki toprağı Kamçatka Yarımadası’nın saati esas alınacaktı.
Moskova’dan yaklaşık 7 bin kilometre uzaklıkta bulunan ve Türkiye’den 9 saat ileride olan Kamçatka, bu coğrafi özelliğiyle diplomatik bir kilit açıcı haline geldi. Türk tarafı, Rusya’ya Türkiye saatiyle 19.00’da masaya oturulması durumunda, Kamçatka saatine göre tarihin perşembe sabahı 04.00 olacağını, böylece Rusya’nın teknik olarak perşembe günü müzakerelere başlamış sayılacağını iletti. Ukrayna tarafına ise aynı saatte başlayacak görüşmelerin, kendi zaman dilimlerine göre henüz çarşamba günü içinde gerçekleşeceği belirtildi. Bu yaratıcı formül her iki tarafça da kabul gördü.
Görüşme Yeri ve Saati Belirlendi
Bu uzlaşı sayesinde müzakerelerin çarşamba günü saat 19.00’da İstanbul’daki Çırağan Sarayı‘nda başlaması kararlaştırıldı. Önceki görüşmelerin aksine, bu kez heyetler gün batımında bir araya gelecek.
Peki, Kamçatka Neresi?
Dünyanın yüzölçümü en büyük ülkesi olan Rusya’nın en doğusu ile en batısı arasında devasa bir mesafe bulunmaktadır. Kamçatka Yarımadası da bu coğrafyanın en uç noktalarından biridir.
- Konum: Pasifik Okyanusu kıyısında yer alır ve coğrafi olarak ABD’nin Alaska eyaleti ile Japonya’ya, Moskova’dan daha yakındır.
- Ulaşım: Moskova’dan havayoluyla ulaşım yaklaşık 8-9 saat sürmektedir. Bölgeye herhangi bir karayolu bağlantısı bulunmamaktadır; ulaşım sadece hava veya deniz yoluyla sağlanır.
- Stratejik Önem: Kamçatka, Rusya’nın Pasifik Filosu için hayati bir stratejik öneme sahiptir.