Türkiye’nin üretim ve ihracat alanındaki en önemli güçlerinden biri olan tekstil sektörü, derinleşen ekonomik kriz nedeniyle zor günler geçiriyor. Özellikle finansmana erişimdeki güçlükler, durdurulamayan enflasyon, döviz kuru üzerindeki baskı ve sürekli artan maliyetler, küçük ve orta ölçekli işletmeleri (KOBİ) bir çıkmaza sürüklemiş durumda.
İstanbul’un tekstil ticaretinin kalbi olarak bilinen Merter, Laleli ve Zeytinburnu gibi merkezlerde çok sayıda esnaf kepenk indirmek zorunda kaldı. Bu bölgelerdeki birçok cadde ve sokakta, iş günlerinin en hareketli saatlerinde bile kapalı dükkanlar dikkat çekiyor.
Krizin Boyutu Rakamlarla Ortada
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nin (İTHİB) 2025’in ilk yarısına yönelik paylaştığı veriler, sektördeki krizin ne denli ciddi olduğunu kanıtlıyor. Raporlara göre, yılın sadece ilk altı ayında 300 tekstil ve hazır giyim şirketi konkordato başvurusunda bulundu.
Ancak bu rakamlar buzdağının sadece görünen kısmı. Konkordato sürecinin getirdiği maliyetleri dahi karşılayamayan çok sayıda KOBİ, iflas başvurusunda bulunamadan sessiz sedasız faaliyetlerine son veriyor. Bu durum, hem istihdam piyasası hem de iç ekonomi için büyük bir tehdit oluşturuyor.
Tekstil Merkezleri Sessizliğe Gömüldü
Laleli, Merter ve Zeytinburnu gibi bölgelerde işlerin durma noktasına geldiği belirtiliyor. Hafta içi gündüz saatlerinde dahi boş kalan sokaklar ve kapalı dükkanlar, sektördeki durgunluğu gözler önüne seriyor. Sektör temsilcileri, mevcut durumun yalnızca bir başlangıç olmasından endişe ediyor.
BirGün’den Kutay Toker’in haberine göre, Laleli’de bir esnaf durumu şu sözlerle özetliyor:
“Esnaf umutla işlerin düzelmesini bekliyor, ama her gün bir dükkân daha kapanmak zorunda kalıyor. Kimsenin dayanacak gücü kalmadı.”
Aynı bölgede 30 yıldır esnaflık yapan bir başka işletmeci ise kariyeri boyunca hiç bu kadar kötü bir dönem görmediğini ifade ediyor:
“Aynı sokakta 4-5 dükkân birden kapanıyor. Çin her köşeyi kapmış. Kimse siftah yapamıyor. Sigorta, kira, vergi; hepsi pahalı. O kadar kötü şartlardayız ki kimse çalışamaz olmuş.”
“Tekstil Bitme Noktasında”
Zeytinburnu’nda faaliyet gösteren bir diğer esnaf, devlet desteklerinin sadece büyük firmalara ulaştığını savunarak küçük işletmelerin göz ardı edildiğini belirtiyor:
“Devlet büyük firmalara bol destek dağıtıyor, onların vergi borçları siliniyor. Biz ise kiramızı bile ödeyemiyoruz. Giderlerimizi karşılayamıyoruz. Büyük şirketler yurtdışına açılıyor, bizse burada geçinemiyoruz. Gemi su almaya başladı. En alttaki küçük esnaf ilk boğulan oluyor.”
Özellikle Merter’de mülk sahiplerinin talep ettiği 5 bin ile 20 bin dolar arasında değişen fahiş kiralar, esnafın belini büken en önemli sorunlardan biri. Artan hammadde fiyatları, işçilik maliyetleri, enerji faturaları ve düşen satışlar karşısında ay sonunu getiremediklerini belirten işletmeciler, krizin yönetilemez bir hal aldığını vurguluyor.
Bir esnaf, krizi derinleştiren temel faktörleri şöyle sıraladı:
- İthal hammaddeye olan yüksek bağımlılık
- Yüksek faiz oranları nedeniyle artan borçlanma maliyeti
- Baskılanan döviz kuru ve azalan rekabet gücü
- İç pazarda ciddi oranda düşen talep