Uluslararası haber ajansı Bloomberg, Türkiye’nin küresel enerji ve emtia piyasalarındaki artan etkinliğini mercek altına aldı. Habere göre Türkiye, ABD doğal gazından Güneydoğu Asya petrolüne ve Sahra Altı Afrika’daki uranyuma kadar geniş bir yelpazede kaynak arayışını hızlandırdı. Ankara’nın bu rekabette avantaj sağlamak için diplomatik gücünü kullandığı ve bu yöndeki adımlarının bu yıl tam gaz ilerlediği vurgulandı.
Geçtiğimiz hafta Umman ile imzalanan son anlaşma, Türkiye’nin üç kıtada yürüttüğü keşif faaliyetlerinin bir parçası olarak öne çıkıyor. Bu operasyonları desteklemek amacıyla özel gemiler temin edilirken, devlet doğal gaz şirketi BOTAŞ‘ın da uluslararası bir ticaret devine dönüşme yolunda olduğu belirtiliyor.
Haberde, bu stratejinin temel amacının, tedarik zincirlerindeki belirsizliklerin arttığı bir dönemde Türkiye’nin 1.4 trilyon dolarlık ekonomisi için kritik emtialara erişimi güvence altına almak olduğu ifade ediliyor. Bu yaklaşım, Çin’in 1990’lardan itibaren devlet şirketleri aracılığıyla yürüttüğü uluslararası genişleme modeline benzetiliyor. Aynı zamanda, bu hamlelerin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için Türkiye’nin küresel nüfuzunu artırma ve yeni ekonomik bağlar kurma hedefi taşıdığı kaydediliyor.
5 Ülkede Etkisi Artacak
Bloomberg, Enerji Bakanlığı’na bağlı şirketlerin bu yıl içerisinde Umman, Libya, Pakistan, Azerbaycan ve Macaristan ile arama anlaşmaları imzaladığına dikkat çekiyor. Bu ülkelerin tamamının son yıllarda Ankara ile ilişkilerini güçlendirdiği hatırlatılıyor. Habere göre, yurt dışındaki önemli doğal kaynakların kontrolü, Türkiye’nin bu ülkelerdeki etkisini artırarak ticaret ve savunma gibi alanlarda yeni iş birliği kapıları açacak.
“Bu strateji, Çin’in ulusal petrol şirketlerinin 30 yıl önce uygulamaya başladığı modelin bir versiyonu. Çin ilk olarak gelişmekte olan ülkelerde yer edinmiş, ardından bu şirketler yurtdışında ticaret ofisleri açarak küresel enerji piyasalarındaki rollerini büyütmüştü.”
BOTAŞ: ABD ile Görüşmeler Sürüyor, İsviçre’de Ofis Açılabilir
Rapora göre, BOTAŞ ilk defa LNG ithalat sözleşmeleri imzalayarak taşıma kontrolünü de kendi üzerine aldı. Konuya yakın kaynaklara dayandırılan bilgiye göre, BOTAŞ’ın özellikle ABD’den esnek hacimli ek LNG temini için görüşmeleri devam ediyor. Şirketin bu yıl içinde İsviçre‘de bir ofis açmayı planladığı ve bu adımla dünyanın en büyük emtia tüccarları arasına girebileceği belirtiliyor.
Küresel Enerji Sahnesinde Nüfuz Artışı
ABD’de artan LNG üretimi ve canlı küresel talep, kârlı ticaret fırsatları yaratıyor. Küresel LNG pazarına erişim, Türkiye’nin mevcut ana tedarikçileri olan Rusya, Azerbaycan ve İran‘a olan bağımlılığını azaltırken, aynı zamanda ülkeyi potansiyel bir tedarikçi konumuna getirerek küresel enerji sahnesindeki nüfuzunu artırma potansiyeli taşıyor.
En Gelişmiş Proje Somali’de
Keşif faaliyetleri açısından en ileri aşamadaki yurt dışı projesinin Somali olduğu kaydediliyor. TPAO‘ya ait bir araştırma gemisinin bölgedeki yedi aylık hidrokarbon aramasını tamamladığı belirtiliyor. Sonuçlar henüz açıklanmamış olsa da, olumlu bir bulgu durumunda Türkiye’nin ülkedeki üretim üzerinde özel haklara sahip olacağı ve portföyüne değerli bir doğal kaynak daha ekleyeceği ifade ediliyor.
Türkiye’nin Rekabetteki Avantajı Ne?
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu‘na atıfta bulunularak şirketin Rusya, Azerbaycan, Irak ve Türkiye’de petrol ürettiği belirtiliyor. Türkiye’nin bu emtia arayışında yalnız olmadığı, örneğin Avrupa’nın da Rus gazından bağımsızlaşmak için LNG atağına geçtiği vurgulanıyor. Ankara’nın bu rekabetteki avantajları ise şöyle sıralanıyor:
- Karadeniz’deki derin deniz doğal gaz projesini, büyük ve karmaşık projeleri yönetme kabiliyetinin bir kanıtı olarak sunması.
- Avrupa ve Asya arasındaki stratejik konumu.
- Batılı rakiplerine kıyasla sömürgeci bir geçmişe sahip olmaması.
