Von der Leyen’den Zelenskiy’e Kritik Telefon: Yeni Yasa Endişe Yarattı
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, ülkedeki yolsuzlukla mücadele kurumlarının bağımsızlığını tehlikeye atan yeni yasa hakkında ciddi kaygılarını iletti. Von der Leyen, Kiev yönetiminden konuya ilişkin acil bir açıklama beklediklerini vurguladı.
Yasanın Getirdiği Değişiklikler Neler?
Ukrayna parlamentosunda salı günü kabul edilen ve Cumhurbaşkanı Zelenskiy tarafından hızla imzalanan yasa, Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Uzmanlaşmış Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı’nın (SAPO) doğrudan siyasi atama ile göreve gelen başsavcının denetimine girmesini öngörüyor. Bu yeni düzenleme, başsavcıya NABU ve SAPO tarafından yürütülen davaları seçme ve başka kurumlara devretme yetkisi tanıyor. Eleştirmenler, bu durumun yürütmenin yüksek profilli davalara müdahale etmesine olanak tanıyarak soruşturmaların tarafsızlığını gölgeleyeceğini savunuyor.
Brüksel’in Net Tavrı: “Taviz Verilemez”
Avrupa Komisyonu’ndan yapılan açıklamada, von der Leyen’in duyduğu endişe net bir şekilde ortaya kondu. Bir Komisyon sözcüsü, çarşamba günü yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Başkan von der Leyen, yapılan değişikliklerin sonuçları konusunda ciddi endişelerini dile getirdi ve Ukrayna hükümetinden açıklama talep etti. Hukukun üstünlüğüne saygı ve yolsuzlukla mücadele, Avrupa Birliği’nin temel ilkelerindendir. Aday ülke olarak Ukrayna’nın bu standartlara tamamen uyması beklenir. Bu konuda taviz verilemez.”
Bu doğrudan müdahale, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlamasından bu yana Brüksel’in Zelenskiy hükümetine yönelik en sert ve açık eleştirilerinden biri olarak kayıtlara geçti.
AB Kurumları Teyakkuzda
Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Marta Kos da yasanın parlamentodan bu kadar hızlı geçmesini engellemek amacıyla sert eleştirilerde bulunmuştu. Sözcü, bu durumun Brüksel’i hazırlıksız yakaladığını belirterek, “Bu değişiklikler, Ukrayna’nın yolsuzlukla mücadele kurumlarının yetki ve gücünü ciddi şekilde zayıflatma riski taşıyor. NABU ve SAPO, Ukrayna’da hukukun üstünlüğünün temel taşlarıdır ve reform gündemi için hayati önemdedir” dedi.
Zelenskiy Eleştirilere Yanıt Verdi
Artan eleştiriler üzerine akşam saatlerinde ulusa sesleniş konuşması yapan Cumhurbaşkanı Zelenskiy, iddialara yanıt verdi. NABU ofislerine yönelik baskınlarda gündeme gelen Rus casusluğu iddialarına atıfta bulunan Zelenskiy, şunları söyledi:
“Yolsuzlukla mücadele sistemi çalışmaya devam edecek – ama Rus etkisi olmadan. Temizlenmesi gereken şey bu. Ülkede daha fazla adalet olmalı. Başsavcının, Ukrayna’da yasaları çiğneyen herkesin cezasız kalmamasını sağlamaya kararlı olması önemlidir.”
Yolsuzlukla mücadele, Ukrayna’nın Avrupa Birliği üyelik hedefleri ve savaş sonrası yeniden inşa sürecinde özel sermaye çekebilmesi için kritik bir başlık olarak görülüyor.