Ukrayna’da Yolsuzlukla Mücadele Yasasına Karşı Geniş Çaplı Protestolar
Ukrayna’nın başkenti Kiev ve diğer şehirlerde binlerce kişi, Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy‘nin imzaladığı ve yolsuzlukla mücadele kurumlarının bağımsızlığını zayıflattığı savunulan yasayı protesto etmek için sokaklara döküldü. Bu eylem, Rusya’nın 3 yılı aşkın süredir devam eden işgali sırasında hükümete karşı düzenlenen ilk büyük çaplı gösteri olma özelliğini taşıyor.
Tartışmalı Yasa ve Bağımsızlık Endişeleri
Ukrayna Parlamentosu tarafından kabul edilen ve Cumhurbaşkanı Zelenskiy’nin de onayladığı yasa, ülkenin iki kilit kurumu olan Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Özel Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı’nın (SAPO) üzerindeki denetimi artırıyor. Eleştirmenler, bu düzenlemenin kurumların bağımsızlığını ciddi şekilde baltalayacağı ve siyasi müdahaleye açık hale getireceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Ajanslar tarafından yapılan ortak açıklamada, “Bu tasarı yasalaşırsa SAPO’nun başkanı göstermelik bir figür haline gelecek, NABU ise bağımsızlığını kaybederek başsavcılığın bir alt birimine dönüşecek,” ifadeleri kullanıldı.
Avrupa Birliği’nden Sert Tepki
Yolsuzlukla mücadele, Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik süreci ve Batı’dan aldığı mali desteğin devamlılığı için hayati bir koşul olarak görülüyor. Bu nedenle Zelenskiy’nin adımı, hem sivil toplumda hem de uluslararası ortaklar nezdinde endişeyle karşılandı.
AB’nin Genişlemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Marta Kos, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Ukrayna Parlamentosu’ndaki oylamadan duyduğu endişeyi dile getirdi.
Kos, bu durumu “ciddi bir geri adım” olarak nitelendirerek, “NABU ve SAPO gibi bağımsız organlar Ukrayna’nın AB yolu için elzemdir. Hukukun üstünlüğü AB katılım müzakerelerinin merkezinde yer almaya devam ediyor,” dedi.
Ayrıca, Uluslararası Şeffaflık Örgütü‘nün Ukrayna şubesi de tasarının imzalanmasını kınayarak, bu adımın geçmiş reformları baltaladığını ve uluslararası ortaklarla olan güven ilişkisine zarar verdiğini belirtti.
Protestocuların Talebi Net: “Yasayı Veto Edin”
Salı günü düzenlenen gösterilerde protestocular, “Yasayı veto edin,” “Yolsuzlukla mücadele sistemini koruyun, Ukrayna’nın geleceğini koruyun” ve “Buna karşıyız” gibi sloganlar içeren pankartlar taşıdı. Göstericiler, Zelenskiy’nin yasayı veto etmemesi durumunda “Ukrayna’nın yolsuzlukla mücadele altyapısının ortadan kaldırılmasında” parlamento ile birlikte sorumluluk taşıyacağını vurguladı. Bu protestolar, Ukrayna’da kamuoyu baskısının önemli bir aracı olmaya devam ettiğini bir kez daha gösterdi.