Eyyam-ı Bahur Nedir ve Kökeni Nereden Gelir?
Eyyam-ı bahur, halk arasında “çöl sıcakları” ya da “Afrika sıcağı” olarak da bilinen, yaz mevsiminin en sıcak ve bunaltıcı dönemini tanımlamak için kullanılan eski bir ifadedir. Bu dönem, Kuzey yarımkürede genellikle Temmuz ve Eylül ayları arasında yaşanırken, Güney yarımkürede ise bu periyot Ocak ve Mart aylarına denk gelmektedir. Ancak, sıcaklıkların başlangıç ve bitişi bölgenin iklim koşullarına, enlem ve boylamına göre farklılık gösterebilir.
Tarihteki Yeri ve Anlamı
Bu sıcak günlerin kökeniyle ilgili eski bir inanış, gökyüzündeki Büyük Köpek Takımyıldızı‘nda yer alan Sirius (Akyıldız) çift yıldızına dayanır. Antik Yunan ve Roma medeniyetlerinde oldukça yaygın olan bu inanış sebebiyle, bu sıcak dönem Latince’de “diēs caniculārēs” (köpek günleri) olarak isimlendirilmiştir. Bu terim, günümüz Avrupa dillerine de miras kalmıştır; örneğin İngilizce’de “Dog days” ve Almanca’da “Hundstage” olarak kullanılmaktadır.
Romalılar, Eyyam-ı bahur günlerini Sirius yıldızıyla ilişkilendirirlerdi. Sirius’un içinde bulunduğu Büyük Köpek Takımyıldızı nedeniyle bu yıldıza “Köpek Yıldızı” adını vermişlerdi. İnanışlarına göre, Sirius’un gökyüzünde göründüğü tarihlerde kahverengi köpekleri kurban ederek yıldızı memnun etmeye ve sıcakları hafifletmeye çalışırlardı.
Türkçede kullanılan “eyyamıbahur” terimi zamanla popülerliğini yitirmiş, yerini daha modern ifadeler olan “cehennem sıcakları” veya “Afrika sıcakları” almıştır.
2025 Yılında Eyyam-ı Bahur Sıcakları Ne Zaman Bekleniyor?
Tarihsel olarak Eyyam-ı bahur’un zamanlaması kültürlere göre değişmektedir. Antik Roma kültüründe bu dönem 24 Temmuz – 24 Ağustos arası kabul edilirken, bu tarihler günümüzde Alman, Fransız ve İtalyan kültürlerinde de geçerliliğini korumaktadır. Türk kültüründe ise Eyyam-ı bahur, genellikle Temmuz ayının son günleri ile Ağustos ayının ortalarına denk gelen dönem olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle 2025 yılında da bu tarihlerde etkili olması öngörülmektedir.