Ukrayna’da Protestolar Sonuç Verdi: Zelenskiy’den Yeni Yasa Hamlesi
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ülkede geniş çaplı protestolara neden olan tartışmalı bir düzenlemenin ardından, yolsuzlukla mücadele için yeni bir yasa tasarısı hazırladıklarını açıkladı. Bu adım, yolsuzlukla mücadele kurumlarının özerkliğini tehlikeye attığı gerekçesiyle hem iç kamuoyunda hem de uluslararası alanda büyük tepki çeken bir yasanın ardından geldi.
Tepki Çeken Yasa ve Sokak Protestoları
Salı günü Ukrayna parlamentosunda kabul edilen yasa, ülkenin başsavcısına Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Uzmanlaşmış Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı (SAPO) üzerinde denetim kurma yetkisi veriyordu. Zelenskiy başlangıçta bu adımı, soruşturmaları hızlandıracağı ve Rus etkisini azaltacağı gerekçesiyle savunmuştu. Ancak bu düzenleme, 2022’deki Rus işgalinden bu yana ülkedeki en büyük protesto dalgasını tetikledi. Başta başkent Kiev olmak üzere birçok şehirde binlerce Ukraynalı sokağa döküldü.
Zelenskiy’den Geri Adım ve Bağımsızlık Garantisi
Yükselen tepkiler üzerine Cumhurbaşkanı Zelenskiy perşembe günü geri adım atarak, yolsuzlukla mücadele kurumlarının bağımsızlığını güvence altına alacak yeni bir yasa tasarısının derhal meclise sunulacağını duyurdu.
Zelenskiy, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, yeni tasarının “Ukrayna’da hukuk ve düzen sisteminin gerçekten güçlendirilmesini” ve kurumların “bağımsızlığını” garanti edeceğini belirtti ve “Birliğimizi korumamız önemli,” diye ekledi.
Avrupa Birliği’nden Sert Uyarı
Söz konusu yasa, Ukrayna’nın üyelik müzakereleri yürüttüğü Avrupa Birliği‘nde de endişeyle karşılandı. AB Genişleme Komiseri Marta Kos, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada yasayı “ciddi bir geri adım” olarak nitelendirdi.
Kos, NABU ve SAPO’nun Ukrayna’nın AB’ye üyelik sürecinde “hayati öneme sahip” olduğunun altını çizdi.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün Ukrayna şubesi de parlamentonun kararını kınayarak, bu durumun uluslararası ortaklarla olan güveni sarstığını ifade etti.
Savaşın Gölgesinde İç Karışıklık
Ukrayna’daki bu iç siyasi gerilim, Rusya’nın ülkeye yönelik saldırılarının yoğunlaştığı bir döneme denk geldi. Zelenskiy’nin geri adım açıklaması, Rus ve Ukrayna heyetlerinin İstanbul‘da gerçekleştirdiği ve somut bir ilerleme kaydedilemeyen üçüncü tur görüşmelerin hemen ardından yapıldı. Eş zamanlı olarak, perşembe sabahı Rus güçlerinin Ukrayna’nın doğusundaki Harkiv kentine düzenlediği güdümlü bomba saldırısında bölge valisi Oleh Syniehubov’un açıklamasına göre en az 37 kişi yaralandı.