Otomobil sektörünü yakından ilgilendiren yeni Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi, Resmi Gazete’de yayımlanarak resmen yürürlüğe girdi. Ekonomi çevreleri ve uzmanlar, yeni vergi sisteminin piyasaya etkilerini değerlendirirken, Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara‘dan dikkat çeken bir analiz geldi.
Prof. Dr. Hakan Kara: Düzenlemenin İki Temel Amacı Var
İktisatçı Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya üzerinden yaptığı değerlendirmede, yeni ÖTV düzenlemesinin arkasında yatan iki temel hedefi açıkladı. Kara’ya göre bu hedefler, hem kamu maliyesini korumak hem de dış ticaret dengesini gözetmek.
“Amaç, gelir kaybını önlemek ve ithalatı sınırlamak.”
Kara, ilk amacın, son dönemde artan elektrikli araç talebi nedeniyle devletin vergi gelirlerinde yaşadığı kaybı telafi etmek olduğunu belirtti. İkinci ve eşit derecede önemli amacın ise genel otomobil talebini ve buna bağlı olarak ithalatı kontrol altına almak olduğunu vurguladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan Açıklama
Konuyla ilgili resmi açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı, düzenlemenin öncelikli hedefinin cari açığın azaltılmasına destek sağlamak olduğunu bildirdi. Bakanlık ayrıca, yapılan değişikliğin yıllık enflasyona etkisinin sadece 0,0019 puan gibi sınırlı bir seviyede kalacağını öngördü.
Yeni Vergi Sistemi Neleri Değiştiriyor?
“Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” çerçevesinde yayımlanan karar, vergi oranlarında önemli değişiklikler içeriyor:
- Yerli üretim binek otomobillerin ÖTV oranlarında 5 ila 10 puan arasında indirim yapıldı.
- İthal lüks binek otomobillerin ÖTV oranları 10 ila 20 puan arasında artırıldı.
- Elektrikli araçlarda ise ÖTV oranları genel olarak 15’er puan yükseltildi.
Elektrikli Araçlarda ÖTV Yükü Arttı
Yeni düzenlemeyle birlikte elektrikli otomobillerdeki vergi yükü yeniden şekillendi. Motor gücü 160 kW altındaki modeller için matrah sınırı 1.650.000 TL’ye çıkarılırken, bu araçlardaki ÖTV oranı %10’dan %25’e yükseltildi. Bu durum, Togg T10X ve Tesla Model Y Juniper SR gibi popüler modelleri doğrudan etkiliyor.
Yeni elektrikli araç ÖTV oranları şu şekilde:
- 160 kW altı & 1.650.000 TL altı: %25
- 160 kW altı & 1.650.000 TL üstü: %55
- 160 kW üzeri & 1.650.000 TL altı: %65
- 160 kW üzeri & matrah sınırı olmaksızın: %75
İçten Yanmalı Motorlu Araçlarda Durum
İçten yanmalı motorlu araçlarda ise matraha dayalı kademeli bir sistem devam ediyor. Bazı orta segment araçlarda vergi indirimi sağlanırken, lüks ithal araçların vergisi artırıldı. Özellikle vergisiz fiyatı 1.290.000 TL‘ye kadar olan modellerde ÖTV oranı %80’den %70’e düşürüldü.
- 1.4 litre altı motor – 650.000 TL altı: %70
- 1.4–1.6 litre arası motor – 850.000 TL altı: %75
- 1.6–2.0 litre arası – 1.650.000 TL’ye kadar: %150
- 2.0 litre üstü – tüm modeller: %220
Küçük Ticari Araçlar Kapsam Dışı
Prof. Dr. Hakan Kara’nın da dikkat çektiği önemli bir nokta ise, ithalat oranı yüksek olan küçük ticari araçların bu düzenlemenin dışında tutulması oldu. Bu segmentin neden kapsama alınmadığı ise belirsizliğini koruyor.