Ateşkes Görüşmeleri Çıkmaza Girdi: İsrail Alternatifleri Değerlendiriyor
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Cuma günü yaptığı açıklamada, Hamas ile yürütülen ateşkes görüşmelerinde ilerleme kaydedilememesi üzerine hükümetinin “alternatif seçenekleri” masaya yatırdığını belirtti. Bu açıklama, İsrail ve ABD müzakere heyetlerinin Katar’dan çekilmesinin ardından geldi ve görüşmelerin geleceğine dair belirsizliği artırdı.
Netanyahu’nun bu adımı, bir Hamas yetkilisinin müzakerelerin gelecek hafta yeniden başlayabileceğini ve geri çekilmenin bir baskı taktiği olduğunu öne sürmesinin hemen ardından geldi.
ABD ve İsrail’den Ortak Tavır
Başkan Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff, Hamas’ın anlaşma tekliflerine verdiği son yanıtın ateşkese ulaşma konusunda bir “arzu eksikliği” sergilediğini ifade ederek ekiplerin Perşembe günü Doha’dan ayrıldığını doğruladı. Witkoff, ABD’nin “alternatif seçeneklere” yöneleceğini belirtse de bu seçeneklerin ne olduğu konusunda detay vermedi.
Başbakan Netanyahu da ofisinden yaptığı açıklamada Witkoff’un sözlerini yineledi:
“Rehinelerin serbest bırakılması anlaşmasının önündeki engel Hamas’tır. ABD’li müttefiklerimizle birlikte, rehinelerimizi eve getirmek, Hamas’ın terör yönetimini sona erdirmek ve İsrail ile bölgemiz için kalıcı barışı sağlamak amacıyla alternatif seçenekleri değerlendiriyoruz.”
Ancak bu alternatiflerin ne olabileceği konusunda herhangi bir ayrıntı paylaşılmadı.
Hamas Cephesinden Yanıt: ‘Baskı Kurma Amacı’
Hamas yetkilisi Bassem Naim ise Cuma günü, İsrail heyetinin istişareler için ülkesine döndüğünü ve müzakerelere devam etmek üzere önümüzdeki hafta başında geri dönmesini beklediklerini söyledi. Naim’e göre, Witkoff’un açıklamaları, bir sonraki görüşme turunda Hamas üzerinde baskı kurarak Netanyahu’nun çıkarlarını korumayı amaçlıyor.
Naim, son günlerde müzakerelerde önemli ilerlemeler kaydedildiğini, özellikle ateşkes gündemi, kalıcı bir anlaşma için müzakerelere devam etme garantisi ve insani yardımın dağıtımı gibi konulardaki boşlukların neredeyse doldurulduğunu iddia etti.
Anlaşmazlığın Kilit Noktaları
Haftalardır Katar’da süren görüşmelerde küçük ilerlemeler sağlansa da büyük bir atılım yapılamadı. Yetkililere göre, ateşkes sonrası İsrail askerlerinin yeniden konuşlandırılması konusu ana anlaşmazlık noktalarından biri olmaya devam ediyor.
Görüşülen anlaşma taslağının ana hatları şunları içeriyor:
- Hamas’ın, İsrail tarafından tutuklu bulunan Filistinliler karşılığında 10 canlı rehine ve 18 rehinenin naaşını aşamalı olarak serbest bırakacağı 60 günlük bir ateşkes.
- Bu süreçte Gazze’ye giren insani yardımların artırılması.
- Tarafların kalıcı bir ateşkes için müzakerelere devam etmesi.
Ancak görüşmeler, savaşın nihai olarak sona ermesine yönelik çelişkili talepler nedeniyle tıkanmış durumda. Hamas, yalnızca İsrail’in Gazze’den tamamen çekilmesi ve savaşın sona ermesi halinde tüm rehineleri serbest bırakacağını belirtiyor. İsrail ise Hamas iktidardan çekilip silahsızlanmadan çatışmayı bitirmeyi reddediyor.
Gazze’de İnsani Durum Kötüleşiyor
Müzakerelerdeki durgunluk, Gazze’deki insani krizin her geçen gün daha da derinleştiği bir döneme denk geliyor. Bölgedeki 2 milyondan fazla insan arasında açlığın yayılması ve yetersiz beslenmeye bağlı ölümlerin artması, İsrail üzerindeki uluslararası baskıyı artırıyor.
Son günlerde 100’den fazla yardım kuruluşu ve insan hakları grubu, savaşın sona erdirilmesi için çağrılarını yineleyerek İsrail’in uyguladığı ablukayı ve yeni yardım dağıtım modelini eleştirdi. Rehinelerin aileleri ise görüşmelerin durmasını “dayanılmaz” olarak nitelendiriyor.
“İsrail ekibinin Doha’da bulunduğu süre içinde belki bir şeyler olur diye düşünmüştüm. Geri döndüklerini duyduğumda kendime sordum: Bu kabus ne zaman sona erecek?” – Yehuda Cohen, oğlu Nimrod rehin tutuluyor.