İstanbul’da Nükleer Diplomasi: İran ve E3 Ülkeleri Kritik Müzakereler İçin Yeniden Masada

İran ve Avrupa Ülkeleri Arasında Kritik Nükleer Görüşmeler İstanbul’da

İran ile Avrupa’nın önde gelen ülkeleri İngiltere, Fransa ve Almanya (E3), nükleer faaliyetler konusundaki müzakerelerin ikinci turu için İstanbul’da bir araya geldi. Taraflar arasındaki kritik toplantı, İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda basına kapalı olarak gerçekleştiriliyor.

Müzakere Heyetleri ve Görüşmelerin Düzeyi

Dışişleri bakan yardımcıları seviyesinde yürütülen görüşmelerde İran heyetine, dışişleri bakan yardımcıları Mecid Tahtrevançi ile Kazım Garibabadi başkanlık ediyor. Bu toplantı, İran’ın 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın Avrupalı taraflarının talebi üzerine düzenlendi.

Görüşmelerin Geçmişi ve Arka Planı

Anlaşmanın Avrupalı tarafları olarak bilinen E3 grubu, daha önce 16 Mayıs’ta İstanbul’da bir araya gelmişti. O toplantıda taraflar, Amerika Birleşik Devletleri ile İran arasında devam eden dolaylı müzakerelere paralel olarak diplomatik temasların sürdürülmesi yönünde fikir birliğine varmıştı.

İsrail Saldırısının Sürece Etkisi

İran ve ABD arasındaki müzakere süreci devam ederken, İsrail’in 13 Haziran’da İran’a yönelik başlattığı saldırı, hem ABD hem de Avrupa ile yürütülen diplomatik süreci sekteye uğratmıştı.

“Tetik Mekanizması” Endişesi ve Yaklaşan Son Tarih

Tahran yönetiminin en büyük endişelerinden biri, 2015 nükleer anlaşmasıyla kaldırılan Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını yeniden devreye sokabilecek “tetik mekanizması (snapback)” maddesinin Avrupalı ülkeler tarafından aktive edilmesidir. Bu mekanizmanın geçerlilik süresi 18 Ekim’de sona eriyor. Eğer İran’ın nükleer programına ilişkin bir uzlaşı sağlanamazsa, Avrupa ülkelerinin bu tarihten önce mekanizmayı işletme olasılığı masada duruyor.