Orman Yangınlarıyla Mücadelede Eğitim ve Organizasyon Zafiyeti
Ankara’dan Meltem Güneş’in haberine göre, orman yangınlarıyla mücadelede yaşanan can kayıplarının ardında ciddi eğitim, donanım ve organizasyon eksiklikleri yatıyor. Uzmanlar, bu alanın sıradan bir yangın söndürme faaliyeti olmadığını, özel uzmanlık ve koruma gerektirdiğini belirtiyor. Yangınla mücadelenin rastgele yapılamayacak kadar riskli bir görev olduğunun altı çiziliyor.
Özellikle işe yeni başlayan personelin yeterli eğitimden geçirilmeden sahaya sürülmesinin büyük bir risk taşıdığı vurgulanıyor.
“Her personel aynı seviyede eğitilmiyor. Yangına hassas bölgede çalışan ile az hassas bölgedekinin farkı büyük. Tecrübe eksikliği büyük zafiyet yaratıyor. Saha eğitimiyle dayanıklılık ve karar alma yetisi geliştirilmeden göreve gönderilen kişiler büyük risk altında.”
‘Çalışma Koşulları İyileştirilmeli’
Yangınla mücadele eden orman işçilerinin vardiya sistemi olmadan çalıştırılması, yorgunluğa ve müdahale gücünün düşmesine neden oluyor. Uzman Özkara, “Müdahaleyi yapan işçinin soğutmayı da yapması bekleniyor. Rüzgâr tekrar alevi körüklüyor ama işçinin artık takati kalmıyor. Bu sürdürülebilir değil. Çalışma koşulları iyileştirilmeli” uyarısında bulunuyor.
Orman Genel Müdürlüğü’nün Eğitimleri
Orman Genel Müdürlüğü (OGM) verilerine göre, tüm orman personeli her yıl yangın sezonu öncesinde zorunlu eğitimlere tabi tutuluyor. Bu eğitimlerde “Yangın davranışları kesin öngörülemez ancak tecrübeli personel tarafından tahmin edilebilir” ilkesi öne çıkıyor. Eğitim modülünün içeriği şu şekilde:
- Toplam Eğitim Süresi: 56 saat
- İş Sağlığı ve Güvenliği: 16 saat
- Teorik Yangın Bilgisi: 20 saat
- Uygulamalı Saha Eğitimi: 20 saat
- İçerik: Yangın türleri, nedenleri, organizasyon, haberleşme, müdahale yeri belirleme, hava-kara araç koordinasyonu, su ikmali, ekipman kullanımı (tırmık, kürek, arazöz vb.), arazi ve meteorolojiye göre müdahale teknikleri, kişisel koruyucu ekipman kullanımı ve soğutma esasları.
Uluslararası Ormancılık Eğitim Merkezi’nin Rolü
Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı olarak 2012’de Antalya’da kurulan Uluslararası Ormancılık Eğitim Merkezi, hem hizmet öncesi hem de hizmet içi eğitimler sunuyor. Merkezin amacı; yangınları önleme, etkili mücadele ve rehabilitasyon konularında teknik personel, orman muhafaza memurları ve operatörleri yetiştirmektir. Merkezdeki özel parkurlarda pratik eğitimler verilirken, başarılı olanlara sertifika sunuluyor, başarısız olanlar ise yeniden eğitime alınıyor.
Türkiye’deki Eğitim Dünya Standartlarıyla Benzer mi?
Türkiye’de ormancılık eğitimi, 1857’de kurulan “Orman Okulu”na dayanmaktadır ve bugün 12 üniversitede Orman Fakültesi bulunmaktadır. Bartın Üniversitesi’nden Prof. Dr. Halil Barış Özel, verilen eğitimin dünya standartlarıyla benzer olduğunu belirtiyor.
“Orman Koruma dersimizde yangın nedenleri, yangın ekolojisi, türleri, önleyici tedbirler gibi konular anlatılıyor. Bakanlık ve OGM imkânlarıyla teoriyi uygulamayla pekiştiriyoruz. Almanya, Avusturya, Kanada, ABD gibi ülkelerde de benzer eğitim faaliyeti yapılıyor. İçerik olarak farklı değiliz.”