Tarihçilerin Kutbu Halil İnalcık Vefat Yıl Dönümünde Anıldı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Tarihçilerin Kutbu” olarak bilinen ve Türk tarihçiliğinin duayen ismi olan Prof. Dr. Halil İnalcık‘ı, vefatının dokuzuncu yıl dönümünde bir mesajla andı. Sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Eserleriyle bizlere eşsiz bir miras bırakan, Türk tarihçiliğinin büyük ismi, ‘Tarihçilerin Kutbu’ Prof. Dr. Halil İnalcık hocamızı ahirete irtihalinin 9’uncu yılında rahmetle, hürmetle yad ediyorum.” ifadelerine yer verdi.
Halil İnalcık Kimdir?
7 Eylül 1916’da İstanbul’da dünyaya gelen Halil İnalcık, Kırım göçmeni Seyit Osman Nuri Bey ile Ayşe Bahriye Hanım’ın oğludur. Eğitim hayatına Ankara ve Sivas’ta başlayıp Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde lise eğitimini tamamlamıştır.
Akademik Kariyerinin Başlangıcı
1935 yılında Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi‘nde (AÜDTCF) lisans eğitimine başlayan İnalcık, Yeniçağ Tarihi Bölümü’ndeki çalışmalarıyla Prof. Dr. Fuat Köprülü‘nün dikkatini çekmiş ve onun tavsiyesiyle ilmi yardımcı olarak göreve başlamıştır. 1942’de “Tanzimat ve Bulgar Meselesi” başlıklı doktora tezini tamamlayan İnalcık, 1943 yılında “Viyana’dan Büyük Ricat’e Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı” teziyle doçent unvanını almıştır. 1945’te Şevkiye Işıl ile evlenmiş ve bu evlilikten kızı Günhan dünyaya gelmiştir.
Uluslararası Çalışmaları ve Katkıları
1947’de Türk Tarih Kurumu üyeliğine seçilen İnalcık, 1949’da İngiltere’ye giderek Osmanlı tarihine dair önemli kaynakları incelemiş ve uluslararası tarihçilerle tanışmıştır. 1952 yılında “Viyana Bozgun Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı İşbirliği” teziyle profesör olmuştur. Columbia, Princeton, Pennsylvania ve Harvard gibi prestijli üniversitelerde ziyaretçi profesör olarak dersler vererek ABD’de Osmanlı-Türk tarihi araştırmalarının gelişimine öncülük etmiştir.
Türkiye’ye Dönüşü ve Mirası
1972’de Ankara Üniversitesi’nden emekli olduktan sonra Chicago Üniversitesi‘nde Osmanlı Tarihi Kürsüsü’nü kurmuş ve 1986’da buradan da emekli olmuştur. 1993 yılında Bilkent Üniversitesi‘nde Tarih Bölümü’nü kurarak 23 yıl boyunca ders vermeye devam etmiştir. 2003’te kurduğu Halil İnalcık Center for Ottoman Studies‘e tüm arşivini bağışlamıştır. İngilizce, Fransızca ve Almanca’yı ileri düzeyde; Arapça, Farsça ve İtalyanca’yı ise orta düzeyde bilmekteydi.
Ödülleri ve Vefatı
Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezi tarafından sosyal bilimler alanında dünyanın önde gelen 2 bin bilim insanı arasında gösterilen İnalcık, çok sayıda uluslararası akademiye üye seçilmiş ve fahri doktora unvanları almıştır. 25 Temmuz 2016’da Ankara’da hayatını kaybeden Prof. Dr. Halil İnalcık’ın cenazesi, Bakanlar Kurulu kararıyla Fatih Camisi Haziresi’ne defnedilmiştir. Mezarı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla geleneksel Osmanlı ulema kabri şeklinde inşa edilmiştir.