Yeni Düzenleme Resmi Gazete’de: Zeytinlikler ve Ormanlar Madenciliğe Açıldı
TBMM’de kabul edilen ve kamuoyunda Çevre Yasası olarak bilinen 7554 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu yeni düzenleme, çevre, madencilik, enerji ve imar alanlarında sermaye odaklı önemli değişiklikler getiriyor. Özellikle zeytinlik alanların madenciliğe açılması, ÇED süreçlerindeki esneklikler, orman ve mera alanlarının enerji projeleri için kullanılabilmesi gibi maddeler büyük tepki topladı.
Toplumun geniş kesimlerinin ve özellikle köylülerin itirazlarına rağmen yürürlüğe giren 7554 sayılı torba yasa; “Çevre Kanunu”, “Maden Kanunu”, “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun”, “Mera Kanunu” ve “Elektrik Piyasası Kanunu” gibi temel kanunlarda değişiklikler içeriyor.
ÇED Raporu Olmadan Ruhsat Başvurusu Yapılabilecek
Torba yasa ile “Çevre Kanunu”nda yapılan bir değişikliğe göre, işletmelerin faaliyetleri için zorunlu olan “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)” raporu olumlu sonuçlanmasa dahi ruhsat başvurusunda bulunmalarının önü açıldı. Bu durum, projelere başlanması için ruhsat alınmasını engellemeyecek.
Ormanlık Alanlarda Madencilik Tesislerine Bedelsiz İzin
Yeni düzenlemeyle birlikte, ormanlık alanlardaki madencilik faaliyetleri için gerekli olan tesis, yol, enerji, su ve haberleşme gibi altyapı yatırımlarına 24 ay (2 yıl) süreyle bedelsiz olarak izin verilebilecek. İlgili genel müdürlüğün talebi halinde bu süre 1 yıl daha uzatılabilecek.
Zeytinliklerin Taşınması ve Madenciliğe Açılması Yürürlükte
En çok tartışılan maddelerden biri olan zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılması da yasalaştı. “Maden Kanunu”na eklenen geçici madde uyarınca, ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak amacıyla yürütülen madencilik faaliyetleri için zeytinlik alanlar acele kamulaştırma yoluyla kullanılabilecek. Bu süreçte zeytin ağaçlarının taşınma masrafları, faaliyeti yürüten şirkete ait olacak. Ağaçların taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda ise, Bakanlık tarafından belirlenen başka bir alana taşınan ve taşınamayan ağaç sayısının en az iki katı kadar yeni zeytin fidanı dikilerek yeni bir zeytin sahası oluşturulması şartı getirildi.
Maden ve Enerjideki İndirimler 2030’a Kadar Uzatıldı
“Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun”da yapılan değişiklikle, enerji nakil hatları için uygulanan izin, kira ve irtifak hakkı bedellerindeki yüzde 85’lik indirim uygulaması 31 Aralık 2030 tarihine kadar uzatıldı. Benzer şekilde, “Mera Kanunu” kapsamında madenlerin enerji nakil hatları için ödediği bedellerdeki yüzde 85’lik indirim süresi 15 yıla çıkarılarak, bu uygulamanın da 31 Aralık 2030’a kadar devam etmesi sağlandı.
Mera Alanları Enerji Projelerine Tahsis Edildi
“Mera Kanunu”nda yapılan bir diğer kritik değişiklikle, mera, yaylak ve kışlak olarak kullanılan arazilerin yenilenebilir enerji kaynak alanları için tahsis edilmesinin önü açıldı. Bu madde, hayvancılık için kritik olan bu alanların enerji projelerine kurban edildiği yönünde eleştirilere neden oldu.