Assos Antik Kenti’nde Tarihi Kazı: 3.500 Yıllık Stoa Gün Yüzüne Çıkıyor
Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Behramkale köyünde yer alan Assos Antik Kenti‘nde, arkeoloji dünyasını heyecanlandıran yeni bir çalışma başladı. Kazı ekipleri, 3.500 yıllık olduğu tahmin edilen ve 110 metre uzunluğundaki anıtsal stoayı (üstü kapalı, sütunlu galeri) ortaya çıkarmak için çalışmalara hız verdi.
Antik Çağ’da “Troas” bölgesinin güney kıyısında, Midilli Adası’nın karşısında stratejik bir konuma sahip olan Assos, asırlar boyunca önemli bir liman kenti olarak hizmet vermiştir. Kentteki ilk bilimsel kazılar 1881-1883 yıllarında yapılmış, 1981’de yeniden başlayan çalışmalar ise 44. sezonuyla kesintisiz olarak devam etmektedir.
Bergama Krallarının Mimari İmzası
Çalışmalar hakkında bilgi veren Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Assos Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, projenin Kültür ve Turizm Bakanlığı desteği ve İÇDAŞ’ın ana sponsorluğunda yürütüldüğünü belirtti.
“Bu yıl agorada ‘kuzey stoa’ olarak adlandırılan yaklaşık 110 metre uzunluğunda iki katlı olan yapının doğu kenarındaki bir bölümü açmayı planlıyoruz. Bu stoanın özelliği Bergama krallarının Helenistik dönemde kendi mimari stillerini yansıtmak için ortaya koydukları bir mimari olması.”
Prof. Dr. Arslan, eğimli bir arazi üzerine kurulan bu devasa yapının, dönemin mimarlarının büyük mekanlar yaratmak için kullandığı özel teknikleri sergilediğini ve Helenistik dönem mimarisinin tipik ve özgün örneklerinden biri olduğunu vurguladı.
Yapının tamamının ortaya çıkarılmasının uzun yıllar alacağını belirten Arslan, “Önceki yıllarda yapının batı kısmındaki bir bölümü açığa çıkarmıştık. Amacımız bu yıl da yine bu yapının doğuda meclis binasının yanındaki bölümün bir kısmını açığa çıkarıp bu yapının büyüklüğünün ya da mekanlarının algılanması için çaba içindeyiz.” diye ekledi.
2.200 Yıllık Mozaik Ziyarete Açılacak
Kazıların bir diğer önemli bulgusu ise 2.200 yıllık olduğu belirlenen ve üç renkli bitkisel ile geometrik motiflerden oluşan polygonal (çokgen) taş mozaik oldu. Prof. Dr. Arslan, bu eşsiz Helenistik dönem mozaiğinin restorasyonunun tamamlanarak 2025 yılında ziyaretçilerin beğenisine sunulmasının öncelikli hedefleri arasında olduğunu belirtti.
Arslan, proje kapsamında kentin doğusundaki “ana kapı” çevresindeki kazıların ve nekropol araştırmalarının da devam edeceğini, ayrıca Bizans dönemine ait bir “misafirhane” yapısındaki çalışmaların da bu yıl tamamlanabileceğini sözlerine ekledi.