Dijital Dönüşüm KOBİ’ler İçin Maliyet Yüküne Dönüştü
Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, dijital vergi uygulamalarına geçiş sürecinin özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) için yarattığı finansal yüklere dikkat çekti. Baran, sistemin daha verimli işlemesi ve maliyetlerin düşürülmesi amacıyla e-fatura, e-arşiv, e-defter, e-irsaliye ve mali mühür gibi dijital hizmet ücretlerine bir üst sınır getirilmesi gerektiğini vurguladı.
“Vergi ve muhasebe sistemlerinin dijital ortama taşınması, uzun vadede işletmelere tasarruf ve verimlilik sağlasa da, uyum maliyetlerinin yüksekliği KOBİ’ler açısından ciddi bir yük oluşturuyor. E-fatura başta olmak üzere, dijital hizmetlere makul bir üst sınır getirilmesi, sistemin benimsenmesine ve başarıyla kullanılmasına katkı sağlayacaktır.”
Elektronik Fatura, Basılı Faturadan Daha Pahalı
Gürsel Baran, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2010 yılından itibaren kademeli olarak hayata geçirdiği elektronik hizmetlerin temel amacının vergi denetimini kolaylaştırmak, kayıt dışılığı azaltmak ve çevre dostu bir yapı kurmak olduğunu hatırlattı. Ancak zamanla genişleyen uygulama kapsamının, elektronik faturayı basılı faturadan daha maliyetli bir hale getirdiğini ifade etti.
Kontör Fiyatlarında %900’e Varan Artışlar
Baran, 2022-2025 yılları arasında brüt satış hasılatı 3 milyon TL ve üzeri olan işletmelerin e-fatura sistemine geçiş zorunluluğuna değindi. İşletmelerin bu süreçte karşılaştığı maliyet kalemleri şunlardır:
- Mali mühür ücreti
- Yazılım ve entegrasyon maliyetleri
- E-irsaliye ücretleri
- E-fatura kontör ücreti
ATO üyelerinden gelen geri bildirimlere göre, dijital fatura birimi olan kontör fiyatlarının çok kısa sürede %800-900 oranında artırıldığını belirten Baran, “Muhasebe sistemlerini dijitalleştirmeye çalışan üyelerimiz, maliyetlerin yükselmesi nedeniyle yaşadıkları sıkıntıları dile getiriyor. E-irsaliye ve e-faturada kontör ücretinin hem alış hem de satış sırasında iki işletmeden de ayrı ayrı kesildiği belirtiliyor. Dijitalleşmeyle birlikte maliyetlerin aşağı çekilmesi gerekirken, ne yazık ki tam tersine daha da yükseliyor” dedi.
“Dijital Hizmetlere Makul Bir Üst Sınır Getirilmeli”
Özellikle ciro sınırları nedeniyle e-faturaya geçmek zorunda kalan KOBİ’ler için bu maliyetlerin sürdürülemez olduğunu vurgulayan Baran, çözüm önerisini net bir şekilde ortaya koydu. “Elektronik fatura entegrasyonu yapan şirketlerin fiyatlandırma politikaları konusunda bir düzenleme bulunmuyor. Dijitalleşme sürecindeki işletmelerimizin üzerindeki maliyet yükünü hafifletmek için e-fatura, e-defter, e-SMM gibi hizmet ücretlerine makul bir üst sınır getirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu adım, KOBİ’lerimizin dijital dönüşümünü destekleyecek ve kayıt dışı ekonominin önlenmesine katkı sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.
Az Fatura Kesen İşletme Daha Fazla Ödüyor
Baran, sistemdeki bir diğer adaletsizliğe daha dikkat çekti. İşletmelerin kestikleri fatura sayısı arttıkça birim maliyetin düştüğünü, ancak az fatura kesen küçük işletmelerin daha yüksek birim fiyatlarla karşılaştığını belirtti. “Az fatura kesen işletmelerin e-fatura almak için ödeyeceği birim maliyet, diğerlerinden daha yüksek oluyor. Küçük işletmelerin dijital dönüşüme ayak uydurması için mali ve teknik açıdan desteklenmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.