Yükselen Dolar Kuru ve Türkiye’nin Artan Borç Yükü
Türk Lirası’ndaki süregelen değer kaybı, yalnızca vatandaşların alım gücünü olumsuz etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda Türkiye’nin borç yükünü de endişe verici boyutlara taşıyor. Yılbaşından bu yana aylık ortalama 1 TL artış gösteren dolar kuru, bu ay itibarıyla 40.5 TL seviyesine ulaştı.
Dış Borç Üzerindeki Kur Baskısı ve Ek Maliyetler
Döviz kurundaki bu tırmanış, Türkiye’nin dış borcunun Türk Lirası karşılığını önemli ölçüde şişirerek kamu maliyesi üzerinde milyarlarca liralık ek bir baskı yaratıyor. Kurdaki her yeni sıçrama, ülkenin borç yükünü daha da ağırlaştırıyor. Özellikle dolar kurundaki her 1 TL’lik artış, Hazine’nin sırtına kısa vadede 42 milyar TL, uzun vadede ise 178 milyar TL‘lik yeni bir yük bindiriyor.
Türkiye’nin Güncel Dış Borç Stoku Rakamları
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, ülkenin dış borç tablosu oldukça dikkat çekici:
- Kısa Vadeli Dış Borç Stoku: Toplamda 148 milyar 781 milyon dolar seviyesinde. Bu borcun 42 milyar 93 milyon doları kamuya, 106 milyar 688 milyon doları ise özel sektöre ait.
- Uzun Vadeli Dış Borç Stoku: Toplamda 348 milyar 618 milyon dolar olarak kaydedildi. Bu borcun 178 milyar 442 milyon doları kamuya, 170 milyar 175 milyon doları ise özel sektöre ait olarak belirlendi.
Yıl Sonu Beklentileri ve Artan Riskler
Yılın başında 35 TL olan dolar kurunun Temmuz sonunda 40.5 TL‘ye ulaşmasıyla yaşanan yaklaşık 5 TL’lik artış, hem kamu hem de özel sektörün borç yükünü katladı. ABD’li yatırım bankalarının doların yıl sonunda 46 liraya ulaşabileceği yönündeki tahminleri, endişeleri daha da artırıyor. Bu durum, borç yükünün yanı sıra kur kaynaklı maliyetlerin de yükselmeye devam edeceğine işaret ediyor. Ekonomistler, önümüzdeki dönemde kur riskinin giderek artacağı konusunda uyarılarda bulunuyor.
Bütçeyi Zorlayan Faiz Ödemeleri
Hazine’nin ödediği yüksek faizler, bütçenin en temel sorunlarından biri haline geldi. 2025 yılının ilk altı ayında Hazine tarafından yapılan faiz ödemeleri, 2024 yılının tamamında yapılan faiz ödemeleriyle neredeyse aynı seviyeye ulaştı.
- Ocak–Haziran 2025 Faiz Harcaması:1.111 trilyon TL
- 2024 Yılı Toplam Faiz Gideri:1.270 trilyon TL
Sadece altı ayda yapılan bu yüksek ödeme, Hazine’nin önümüzdeki aylarda da yüksek faizlerle borçlanmaya devam edeceğini gösteriyor.
