Türkiye’nin Barış Diplomasisi: Gözler Ağustos’taki Dörtlü Zirvede
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya ve Ukrayna heyetlerinin İstanbul’daki son buluşmasının ardından barış çabalarını bir üst seviyeye taşıyor. Bu hafta içerisinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirebileceğini belirten Erdoğan’ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile de temas kurması bekleniyor. Erdoğan’ın nihai hedefi, Ağustos ayı içerisinde kendi ev sahipliğinde Trump, Putin ve Zelenskiy‘i bir araya getirecek bir dörtlü zirve düzenlemek.
Zirve Çabalarının Arkasındaki Kritik Süreç
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu yoğun diplomasisinin arkasında, Trump’ın Putin’e tanıdığı ve Ağustos sonunda dolacak olan 50 günlük sürenin yattığı düşünülüyor. Trump, 14 Temmuz’da yaptığı açıklamada, 50 gün içinde bir ateşkes sağlanamaması durumunda Rusya’ya yönelik ağır gümrük vergileri ve ikincil yaptırımlar uygulama tehdidinde bulunmuştu. Bu yaptırımların, Rusya’ya yönelik mevcut ambargolara katılmayan Türkiye gibi üçüncü ülkeleri de etkileme potansiyeli bulunuyor, ancak Türkiye’nin geçmişte benzer durumlarda muafiyetler aldığı biliniyor.
Bakan Fidan Müzakerelerin Detaylarını Açıkladı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, NTV’de katıldığı bir programda, İstanbul’daki Rusya-Ukrayna görüşmelerinin üç temel ayağını detaylandırdı. Bakan Fidan’ın açıklamalarına göre süreç şu şekilde ilerliyor:
- İnsani Boyut: Esir, yaralı, ceset ve mahkum takasını içeren bu aşamada, her görüşmede takas sayısı artarak devam ediyor.
- Ateşkes Görüşmeleri: Taraflar, ateşkes konusundaki pozisyonlarını birbirlerine iletmeye ve müzakereleri sürdürme konusunda mutabık kalmış durumda.
- Liderler Zirvesi: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da yoğun çaba gösterdiği bu başlık, liderlerin hangi şartlar altında bir araya geleceğini belirliyor.
Bakan Fidan, liderler zirvesi konusundaki en büyük engelin, tarafların ateşkese farklı yaklaşımlarından kaynaklandığını belirtti.
“Bir taraf liderlerimiz bir araya gelsin, kendi aralarında tartsınlar, aşağıya talimat versin, şöyle olacak derken, diğer taraf da diyor ki biz aramızda bu konuları biraz halledelim, liderler bir araya geldiği zaman bunun adını koymuş olsunlar.”
Bakan, konuların önceden müzakere edilmesini ve liderlerin masaya “neye evet, neye hayır diyeceklerini bilerek” gelmelerini isteyen tarafın Rusya olduğunu ifade etti.
Umut “Ara Çözüm” İçin Devam Ediyor
Barışa giden yolda henüz katedilmesi gereken önemli bir mesafe olduğu açık. Bakan Fidan’ın, “Birkaç tur sonra gerçekten bir ara çözümün çıkacağına inanıyorum” sözleri, nihai çözümden önce bir ara formül hedeflendiğini gösteriyor. Görüşmelerin devam etmesi ise bu aşamadaki en önemli kazanım olarak görülüyor. Üçüncü turun 40 dakika gibi kısa sürdüğü yönündeki eleştirilere karşılık, bu sürenin sadece kamuoyuna yapılan açıklama kısmı olduğu, öncesinde heyetlerin uzun ve detaylı toplantılar gerçekleştirdiği belirtiliyor.
Fidan’dan Dünyaya Gazze Uyarısı
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, röportajında İsrail’in Gazze’deki planlarına dair de çarpıcı bilgiler paylaştı. İsrail istihbaratının, Gazze’yi Filistinlilerden arındırma planı çerçevesinde kapı kapı dolaştığını belirtti.
“İsrailli istihbarat yetkilileri ülke ülke dolaşarak belli ülkeleri yüksek sayıda Filistinli mülteci almaya ikna etmeye çalışıyorlar. Plan; bunlar oraya götürülecek ve Gazze Filistinsiz hale getirilecek.”
Fidan, Türkiye’nin bu planı engellemek için ilgili ülkelerle temas kurduğunu ve gerekli uyarıları yaptığını vurgulayarak, “Bu konuda açıkçası bütün dünyanın tetikte olması gerekiyor” çağrısında bulundu.