İstanbul’un son 30 yıllık kentleşme sürecinde, tartışmalı projelerle adından sıkça söz ettiren isimlerin başında Emrullah Turanlı’nın sahibi olduğu Taşyapı İnşaat geliyor. Şirketin adı, mega kentte birçok sorunlu projeyle anılırken, şimdi de İstanbul’un en gözde semtlerinden Etiler, benzer bir planın tehdidi altında. Kentsel dönüşüm, bir kez daha tartışmaların merkezinde yer alıyor.
Kadıköy’deki Tartışmalı Gökdelenler
Taşyapı’nın geçmişteki en çok konuşulan projelerinden biri, Kadıköy’deki eski Meteoroloji arazisine inşa ettiği dört gökdelendi. Kent siluetini bozduğu ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle proje, uzun süre tartışıldı. O dönemin Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, ruhsata aykırı olduğu için projeyi durdurmak adına büyük bir mücadele verdi.
Ancak Taşyapı, “Zarara uğradık” diyerek tazminat davası açtı ve mahkeme, belediyeyi yaklaşık 101 milyon lira tazminata mahkûm etti. Nuhoğlu’nun tüm direnişine ve “Tazminat cezası, Kadıköy halkına verilmiş bir cezadır. Bizden susmamızı istiyorlar. Susmayacağız” sözlerine rağmen, o dört gökdelen bugün hala Kadıköy’ün siluetinde bir hançer gibi duruyor.
Şişli’nin Nefesi Kesiliyor Projesi
Bir diğer sorunlu proje ise Şişli’de yaşandı. Yaklaşık 58 dönümlük değerli bir kamu arazisi, Çevre Bakanlığı tarafından rezerv yapı alanı ilan edilerek Taşyapı’ya devredildi. Dönemin Şişli Belediye Başkanı Muammer Keskin, bu kararı “kamu malına peşkeş” olarak nitelendirerek sert tepki gösterdi ve görev süresinin sonuna kadar mücadele etti.
Kent Konseyi Başkanı Şükran Eroğlu, projenin Şişli’yi “ahtapot gibi saracağını” ve nefes alamaz hale getireceğini belirtti.
Görevi devralan yeni başkan Resul Emrah Şahan da projeyi “Şişli’nin Kanal İstanbul’u” olarak tanımlayarak karşı duruşunu sürdürdü. Ancak Şahan’ın “kent dayanışması” suçlamasıyla tutuklanması, projenin önünü açmış gibi görünüyor.
Etiler: Strateji Değişmiyor, Hedef Aynı
Şimdi ise benzer bir senaryo Etiler’de sahneleniyor. Taşyapı’nın, mahkemenin daha önce iptal ettiği bir otel projesini hayata geçirmek için kentsel dönüşüm yasasını bir araç olarak kullandığı iddia ediliyor. Şirketin hedefi, aynı adadaki 10 apartmanı yıkarak bakanlıktan “konsept proje” onayı almak.
Riskli Yapı İlan Ettirme Taktikleri
Bölgedeki mülk sahipleri, çoğunlukla eski Etiler sakinleri olan emekliler ve mirasçılardan oluşuyor. Sakinlerin iddialarına göre şirket, şu yöntemleri izliyor: Önce hedeflediği adalardan bir daire satın alarak “kat maliki” oluyor. Ardından hukuki yolları kullanarak binalardan “karot aldırma” sürecini başlatıyor ve polis eşliğinde yapılan bu işlemle sakinleri korkutarak projeye razı etmeye çalışıyor. Nihai amaç, binayı riskli yapı ilan ettirip yıkım sürecini başlatmak.
Tehdit Altında İkna Toplantısı
Taşyapı, endişeli site sakinlerini ikna etmek amacıyla bir yemek düzenliyor. Toplantının yapıldığı yer ise oldukça manidar: Şişli’deki tartışmalı projenin kaba inşaatı. Sakinlerin önüne maketler konularak, sahip oldukları 100-160 metrekarelik daireler karşılığında sadece 40 metrekarelik “home ofis tapulu” alanlar teklif ediliyor.
Zamanlama Dikkat Çekiyor
Bu gelişmelerin, İstanbul’daki bazı CHP’li belediye başkanlarının tutuklandığı bir döneme denk gelmesi, site sakinlerinin endişelerini artırıyor.
“Evlerimize CHP’li belediye başkanları yokken çökmek mi istiyorlar?”
Site sakinleri, deprem gerçeğinin farkında olarak binalarının yenilenmesini istiyor. Ancak mevcut sürecin bir müzakere değil, tehdit ve zorla el koyma olduğunu vurguluyorlar.