İran’ın Uluslararası Kodları: Telefon, Plaka, Para Birimi ve İnternet
İran, kendine özgü idari ve kültürel yapısıyla uluslararası alanda çeşitli kodlarla tanınır. İran’a seyahat etmeyi veya iş yapmayı planlıyorsanız, ülkenin temel kodlarını bilmek önemlidir. Bu rehberde, İran’ın telefon kodundan para birimine, araç plakasından internet uzantısına kadar tüm detayları bulabilirsiniz.
İran Telefon Kodu: +98
İran’a yurt dışından telefon araması yaparken kullanılması gereken uluslararası ülke kodu +98‘dir. Bu kod, aranacak olan sabit veya mobil numaranın önüne eklenir. Ülkede mobil iletişim altyapısı oldukça gelişmiş olup, en yaygın operatörler Hamrah-e Aval (MCI), Irancell ve Rightel‘dir. Özellikle başkent Tahran gibi metropollerde 4G altyapısı yaygındır. Şehirler arası aramalarda ise alan kodları kullanılır; örneğin Tahran’ın alan kodu “21”dir.
Araç Plaka Kodu: IR
İran’a kayıtlı araçların yurt dışında tanınmasını sağlayan uluslararası plaka kodu IR olarak belirlenmiştir. Ülke içindeki plakalar Fars alfabesiyle yazılır ve aracın tescil edildiği eyalete göre farklı sayısal kodlar içerir. Plakalar; özel, resmi, diplomatik ve ticari araçlar için farklı renk ve formatlarda düzenlenir ve merkezi bir sistemle takip edilir.
Resmi Para Birimi: İran Riyali (IRR)
İran’ın resmi para birimi İran Riyali‘dir ve uluslararası kodu IRR‘dir. Para birimi İran İslam Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından yönetilmektedir. Enflasyonun etkisiyle günlük hayatta riyal yerine daha çok “tümen” kullanılır. 1 tümen, 10 riyale eşittir ve fiyatlandırmalar genellikle bu birim üzerinden yapılır. Ülke ekonomisi, uluslararası yaptırımlar nedeniyle dalgalı bir seyir izlemektedir.
İnternet Alan Adı Uzantısı: .ir
İran’ın dijital kimliğini yansıtan resmi internet alan adı uzantısı .ir‘dir. Bu uzantının yönetimi, İran İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı’na bağlı Institute for Research in Fundamental Sciences (IRNIC) tarafından yürütülür. .ir uzantısı altında farklı amaçlara yönelik alt alan adları da bulunmaktadır:
- .gov.ir: Devlet kurumları
- .ac.ir / .edu.ir: Üniversiteler ve eğitim kurumları
- .co.ir: Ticari şirketler
- .org.ir: Sivil toplum kuruluşları
- .sch.ir: Okullar
- .net.ir: İnternet servis sağlayıcıları
İran’da internet erişimi devlet tarafından denetlenmekte olup, birçok yabancı siteye erişim kısıtlıdır. Ancak ülke içi dijital platformlar ve haber siteleri oldukça aktiftir.