Nijerya’da Paten Futbolu: Engelleri Aşan Bir Umut Hikayesi
Nijerya’da alt ekstremite engeli bulunan bireyler için geliştirilen ve “paten futbolu” olarak bilinen yerel bir oyun, binlerce kişiye hayata tutunma imkanı sağlıyor. Ülkede yaklaşık 25 milyon engelli bireyin yaşadığı ve sosyal katılım projelerinin yetersiz kaldığı bir ortamda, Kano şehrinde kurulan bu özel takım, toplumsal algıları dönüştüren bir umut ışığı haline geldi.
Engelliler İçin Bir Takımın Doğuşu
Takımın kurucusu ve teknik direktörü olan eski hentbolcu İbrahim Musa, bu girişimin temellerini 1991 yılında attığını belirtiyor. Yurt dışı seyahatlerinde engelli bireylerin spora aktif katılımına tanık olduğunu, ancak kendi ülkesindeki pek çok engellinin sosyal dışlanma nedeniyle dilenmek zorunda kaldığını gördüğünü ifade ediyor.
“Diğer ülkelerde engelliler bir şeyler yapabiliyorken, bizimkiler genelde dilenmek zorunda kalıyordu. Ben de bir fark yaratmak istedim ve bu takımı kurdum.”
Musa, kurduğu takımın bugüne dek oynadığı yüzlerce maçta yalnızca iki kez mağlup olduğunu gururla paylaşıyor. Ancak takımın en büyük sorununun, oyunun temel ekipmanı olan ahşap kaykayların yetersizliği olduğunu vurguluyor. Bu eksiklik nedeniyle bazı oyuncuların antrenmanlara katılamadığını ve sporu bırakmak zorunda kaldığını ekliyor. Yeterli sponsorluk desteğiyle takımın All Africa Games ve hatta Paralimpik Oyunlar gibi uluslararası arenalarda boy gösterebileceğine inanıyor.
“Bu Takım Hayatımı Kurtardı”
Takımın oyuncularından Aliyu Yamin Ali, 2010 yılında izleyici olarak tanıştığı bu spora kısa sürede başladığını anlatıyor. Bir zamanlar sokakta dilencilik yaparak hayatını sürdürdüğünü belirten Ali, paten futbolu sayesinde hayatının tamamen değiştiğini söylüyor.
“Şimdi ise bu takımda oynamak kariyerim haline geldi. Bu işten para kazanıyorum ve aileme destek oluyorum.”
Ali, takımın sadece kendisi için değil, pek çok arkadaşı için de bir dönüm noktası olduğunu, bu sayede birçoğunun iş bulduğunu ve toplumda rol model haline geldiğini belirtiyor. En büyük hayalinin ise Nijerya’yı uluslararası paralimpik futbol turnuvalarında temsil etmek olduğunu dile getiriyor: “Başka ülkeler yapabiliyorsa biz de yapabiliriz. Bu şekilde dünya da bizi tanımış olur.”
“Futbolu Hep Sevdim, Şimdi Sıra Bizde”
Takımın forvet oyuncusu İbrahim Hashim, doğuştan bedensel engelli olduğunu ve çocukluğunda arkadaşlarını futbol oynarken izleyerek büyüdüğünü anlatıyor. 2013’ten beri takımda yer alan Hashim, Gana ve Fildişi Sahili’nde milli formayı giyerek en büyük hayallerinden birini gerçekleştirdiğini söylüyor.
Hashim, en büyük zorluğun sistematik destek eksikliği olduğunu vurguluyor.
“Bizi gören herkes yardıma ihtiyacımız olduğunu fark ediyor ama ne yazık ki hükümetin bütçesinde bize yer yok gibi. En büyük dileğimiz, devletin ve sponsorların bize yatırım yapması.”
Toplumsal Algıyı Değiştiren Bir Girişim
Paten futbolu, Afrika’da henüz yaygınlaşmamış olsa da, Kano’daki bu takım engellilik algısını değiştiren önemli bir sosyal girişime dönüştü. Oyuncuların birçoğu geçmişte sokaklarda yaşam mücadelesi verirken, bugün hem ülkelerinde hem de sınır ötesinde birer umut elçisi konumundalar. Takım, Gana, Togo, Benin ve Fildişi Sahili gibi ülkelerde de sahaya çıkarak başarılarını uluslararası alana taşıyor. Basit bir ahşap kaykay, onlar için yalnızca bir spor ekipmanı değil; aynı zamanda bir geçim kaynağı, onur ve geleceğe dair inancın güçlü bir simgesi.
