Türkiye’nin Ciğerleri Yanarken Göz Ardı Edilen Gerçekler: Personel ve Ekipman Yetersizliği
Sakarya, Eskişehir, Afyonkarahisar, İzmir, Bilecik ve Karabük gibi birçok ilde devam eden orman yangınları, ülkemizin yeşil dokusunu ciddi şekilde tehdit ediyor. Bu felaketlerin önüne geçilememesinin ardında ise dikkat çeken ihmaller ve eksiklikler yatıyor. Öz Orman-İş Sendikası’nın raporları, yangınla mücadelenin perde arkasındaki kritik sorunları gözler önüne seriyor.
Orman Yangınlarıyla Mücadelede Neden Başarısız Oluyoruz?
Orman Genel Müdürlüğü bünyesine İŞKUR aracılığıyla alınan ve fiziki yeterlilik testlerinden geçen orman işçilerinin sahada karşılaştığı zorluklar, mücadelenin etkinliğini zayıflatıyor. Sendikanın tespitlerine göre, ekonomik gerekçelerle personel alım taleplerinin geri çevrilmesi, mevcut sorunların temelini oluşturuyor.
Sahadaki Kritik Eksiklikler ve Tehlikeler
Öz Orman-İş Sendikası, yangın söndürme operasyonlarındaki olumsuzlukları ve alınması gereken önlemleri şu şekilde sıralamaktadır:
- Personel Eksikliği: Yangına müdahale eden arazözlerin ideal ekip yapısı 5+1 kişi olması gerekirken, personel yetersizliği nedeniyle ekiplerin 2 veya 3 kişiyle göreve gönderildiği tespit edilmiştir.
- İletişim Kopukluğu: Farklı illerden gelen destek ekiplerinin kullandığı telsiz cihazlarının marka ve frekans uyumsuzluğu nedeniyle bölge telsiz sistemine entegre olamadığı raporlanmıştır. Bu durum, komuta merkezi ile sahadaki personel arasındaki iletişimi keserek müdahaleyi zayıflatmaktadır.
- Ekipman Yetersizliği: Antalya yangınına destek veren Azerbaycan ekiplerinin alev dayanımlı kıyafetler, konum takip cihazları ve hayati parametreleri izleyen sistemler kullandığı gözlemlenmiştir. Buna karşın, Türk orman işçilerinin sadece “ORMAN” yazılı fosforlu yeleklerle görev yaptığı belirtilmektedir.
- Sağlık ve Güvenlik Riskleri: Personelin büyük bir kısmının yoğun dumana karşı cerrahi maske ile müdahale ettiği, araçlarda yeterli sayıda oksijen tüpü bulunmadığı ve taşınabilir oksijen sistemlerinin olmadığı ifade edilmektedir.
- Koordinasyon Sorunları: Yangın hortumlarının başında bulunan personel ile araçtaki görevli arasında telsiz bağlantısı olmaması, basınç ayarı veya su yönlendirme gibi kritik komutların anlık olarak iletilmesini engellemektedir.
- Kötü Çalışma Koşulları: Yangın mevsimi boyunca sürekli farklı illere sevk edilen personelin, 25 güne varan sürelerde dağda konakladığı, duş ve dinlenme gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmadığı ve fazla mesailerinin resmi bordrolara yansıtılmadığı görülmektedir.
Acil Çözüm Önerileri ve Atılması Gereken Adımlar
Yangınlarla daha etkin bir mücadele için acilen hayata geçirilmesi gereken tedbirler şunlardır:
- Personel Sayısının Artırılması: Arazöz ekiplerinin ideal personel sayısı ile tam kapasite görev yapması sağlanmalıdır.
- Tek Tip Telsiz Sistemi: Tüm teşkilatlarda frekans uyumsuzluğunu ortadan kaldıracak, tek tip ve modern bir telsiz sistemine geçilmelidir.
- Modern Koruyucu Donanım: Personele TSE onaylı, sertifikalı ve yangına dayanıklılığı kanıtlanmış koruyucu kıyafetler temin edilmelidir.
- Sağlık Güvenliği: Yoğun dumandan kaynaklanan sağlık risklerini en aza indirmek için taşınabilir oksijen destek sistemleri zorunlu hale getirilmelidir.
- Teknolojik Entegrasyon: Tüm personel için konum takip sistemleri, bireysel güvenlik sensörleri ve ışıklandırmalı üniformalar gibi modern teknolojiler kullanılmalıdır.
Unutulmamalıdır ki, ormanlarımız söz konusu olduğunda ekonomik yetersizlikler bir bahane olarak kabul edilemez. Bu konuda derhal ve kararlılıkla adımlar atılmalıdır.