Uzmanından YKS Tercih Tüyoları: Başarı Sırasına Göre Akıllı Liste Nasıl Oluşturulur?

Üniversite Tercihinde Başarı Sırası Neden Önemli?

Üniversite sınav sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte adaylar için heyecanlı tercih dönemi başladı. Bu süreçte doğru bir strateji izlemek, istenilen üniversite ve bölüme yerleşmenin anahtarıdır. Uzmanlar, adayların puanlarından ziyade başarı sıralamalarını temel alarak tercih yapmalarını öneriyor. Sınavın her yıl değişen zorluk seviyesi, puanların yanıltıcı olabilmesine neden olurken, başarı sıraları daha güvenilir bir referans noktası sunar.

Peki, başarı sırasına göre en doğru tercih listesi nasıl oluşturulur? Doğa Koleji Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt, adaylara yol gösterecek önemli tavsiyelerde bulunuyor.

Stratejik Tercih Listesi Nasıl Oluşturulur?

Yeşilyurt, tercih listesinin stratejik olarak üç bölüme ayrılmasını öneriyor:

  • İlk 4-5 Tercih: Bu bölümde, başarı sıranızın üzerinde olan ve en çok hayalini kurduğunuz yüksek hedeflere yer verin.
  • Orta Sıralar (5-18. Tercihler): Yerleşme ihtimalinizin yüksek olduğu, başarı sıranıza yakın ve mantıklı bulduğunuz bölümleri bu aralığa yazın.
  • Son Sıralar (19-24. Tercihler): “Garanti” olarak görülen, yerleşme olasılığınızın çok yüksek olduğu ve başarı sıranızın altındaki programları listeleyin.

Unutulmaması gereken en önemli kural, tercihleri istek sırasına göre yapmaktır. Açıkta kalma endişesiyle istenmeyen bir bölümü listeye eklemek büyük bir hatadır. Çünkü bir bölüme yerleşip kayıt yaptırmamanız durumunda, bir sonraki yıl sınava girdiğinizde Ortaöğretim Başarı Puanınız (OBP) yarı yarıya düşecektir. Ayrıca, yerleşen adaylar aynı yıl içindeki ek yerleştirmelere başvuramazlar.

Tercih Aralığı: Puan Türlerine Göre Yüzde 50 ve Yüzde 100 Kuralı

Cihan Yeşilyurt, tercih aralığını geniş tutmanın adayları olası sürprizlere karşı koruyacağını belirtiyor. Puan türlerine göre önerilen aralıklar ise şöyle:

  • Sayısal (SAY): Sayısal puan türündeki adayların, kendi başarı sıralarının yüzde 50 üstünden başlayarak yüzde 100 altına kadar inmeleri tavsiye edilir. Örneğin, 100 bininci sıradaki bir aday, listesine 50 bininci sıradaki bir bölümle başlayıp 200 bininci sıradaki bir bölüme kadar yer vermelidir.
  • Eşit Ağırlık (EA) ve Sözel (SÖZ): Bu puan türlerindeki kontenjanlar Sayısal’a göre daha sınırlı olduğu için aralığın daha geniş tutulması gerekir. 100 bininci sıradaki bir adayın 50 binlerden başlayıp 250 binlere kadar inmesi daha güvenli bir stratejidir.
  • Dil (DİL): Dil puan türündeki adayların da Eşit Ağırlık ve Sözel’deki gibi geniş bir aralıkta tercih yapması önerilir.

Özel Koşullar, Kontenjanlar ve Son Kontroller

Tercih sürecinde dikkat edilmesi gereken diğer önemli noktalar şunlardır:

  • Özel Koşullar: Tercih edilen bölüm ve üniversitenin özel koşullarını mutlaka okuyun. Birçok aday bu detayı atladığı için kayıt sırasında sorun yaşamaktadır.
  • Yeni Açılan Bölümler: Bu bölümlerin başarı sırasını tahmin etmek için benzer nitelikteki başka bir üniversitenin ilgili bölümüyle kıyaslama yapabilirsiniz.
  • Özel Kontenjanlar: Okul birinciliği, KKTC uyruklu adaylar veya 35 yaş üstü bireyler için ayrılan kontenjanlar hakkında detaylı bilgi için mutlaka YÖK Atlas incelenmelidir. Okul birincileri, kendi sıralamalarının oldukça üzerinde tercihler yapabilirler ancak bu kontenjanların sınırlı olduğunu unutmamalıdırlar.
  • Barajsız Tercih: Bu yıl da tıp, hukuk gibi bazı bölümler hariç baraj uygulaması bulunmuyor. TYT puanı hesaplananlar ön lisans, AYT/YDT puanı hesaplananlar ise lisans programlarını tercih edebilir.
  • Pişmanlık Kuralı: Kazandığınızda pişman olacağınız hiçbir programı listenize eklemeyin. Unutmayın, kazanıp gitmemek OBP’nizin düşmesine (15-30 puan kaybı) neden olur.
  • Son Kontrol: Tercihlerinizi ÖSYM’ye göndermeden önce listenizi son kez kontrol edin ve “Keşke bir alttaki tercihim gelseydi” demeyeceğinizden emin olun.