Yüzlerce Yıllık Gelenek: Kar Kuyuları
Geçmişi asırlar öncesine dayanan ve Hacılar ilçesinde yaşatılan ‘kar kuyusu’ geleneği, bölge halkının yazın kavurucu sıcaklarıyla başa çıkma yöntemini gözler önüne seriyor. Kış aylarında özenle doldurulan kuyulardaki karlar, yaz geldiğinde iplere bağlı kovalarla çekilerek serinlemek için kullanılıyor.
İlçe sakinleri, bu kuyulardan çıkardıkları karı hem yiyerek hem de buz gibi suyunu içerek ferahlıyor. Kendi su kuyusu olmayan vatandaşlar ise özel günlerinde, düğün, nişan veya cenaze gibi durumlarda misafirlerine ikram etmek üzere bu geleneği sürdüren komşularının kapısını çalıyor.
Atalardan Yadigâr Bir Miras
İlçe sakinlerinden Mahmut Gengeç, atalarından kalan bu değerli geleneğe sahip çıktıklarını ifade ediyor. Bu sayede yaz aylarında doğal bir serinleme imkanı bulduklarını belirten Gengeç, şöyle konuşuyor:
“Hacılar’da 1500-2000 su kuyusu var ama belki sadece 100’ü aktif durumda. Kış gelmeden kuyuları titizlikle temizleyip yıkarız. Ardından temiz bölgelerden çuvallarla taşıdığımız karlarla bu kuyuları doldururuz. Eğer burada kar yetersiz kalırsa Erciyes‘ten getiririz. Bu kuyuları yapanlardan ve yaptıranlardan Allah razı olsun.”
Gengeç, yaklaşık 150 ton kar kapasiteli kuyuyu akrabalarıyla birlikte imece usulü doldurduklarını da ekliyor.
Sıcak Havalarda Doğal Serinlik Kaynağı
Misafirlerine kuyudan çıkardığı karı ikram ettiğini anlatan Gengeç, kullanım alanlarını şu şekilde özetliyor:
“Bu karla serinliyoruz, ayran yapıp içiyoruz, pekmezle karıştırarak yiyoruz ve suyunu tüketiyoruz. Bizim için son derece sağlıklı ve temiz. Farklı şehirlerden talep edenler de oluyor, onlara ikram edince mutlu oluyoruz. Biz kar suyuyla ferahlıyoruz. Çeşme suyu içmiyoruz. Hava sıcaklığı 38-40 dereceyi bulsa da biz bu sayede serinliyoruz. Sıcaklar bize etki etmiyor çünkü elimizde karımız var.”
Gengeç, kuyuyu yaptıran dedesi Mahmut Fırtına’yı da rahmetle anıyor.
“Sıcaklarda Adeta Bir İlaç”
Bir diğer ilçe sakini Ahmet Baktır da sıcak havalarda kar suyunun paha biçilmez bir ferahlık sağladığını belirtiyor. Sıcağın ve yorgunluğun etkisini kar suyuyla attıklarını dile getiren Baktır, şunları ekliyor:
“Eskiden ekin tarlalarında çok kar yerdik ve bu bizim için büyük bir mutluluktu. Dünyaları bulmuş gibi olurduk. Ramazan ayının yaz aylarına denk geldiği zamanlarda iftar sofralarının vazgeçilmeziydi. Şimdi de temmuz ayındayız ve bu sıcaklarda adeta bir ilaç gibi geliyor. Bu soğuk suyu ve karı bulduğumuzda gerçekten şükrediyoruz.”