Çankırı’da Tarihi Fosil Keşfi: 9 Milyon Yıllık Devler Gün Yüzüne Çıktı
Çankırı-Yapraklı kara yolu üzerinde yer alan Çorakyerler mevkii, paleontoloji dünyası için heyecan verici bir keşfe ev sahipliği yapıyor. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayla Sevim Erol liderliğinde yürütülen kazı çalışmalarında, yaklaşık 9 milyon yıl öncesine ait olduğu düşünülen fil, gergedan ve zürafa fosilleri bir arada bulundu.
Kazı Çalışmaları ve Önceki Bulgular
Bu yıl 15 kişilik bir ekiple devam eden çalışmalarda bugüne kadar 43 farklı türe ait 4.300’ün üzerinde numaralı fosil parçasına ulaşıldı. Bölge, Türkiye’nin referans fosil lokalitelerinden biri olarak kabul ediliyor. Bugüne dek ortaya çıkarılan kalıntılar arasında şunlar yer alıyor:
- Atların atalarına ait üç tür
- Fillerin atalarına ait iki tür
- Zürafaların atalarına ait dört tür
- Kılıç dişli kedigiller
- Su samurları ve oklu kirpiler
- Ayılar ve domuzgiller
- Gergedangiller
Nadir Rastlanan Toplu Fosil Yatağı
Bu sezonki çalışmaların en dikkat çekici yanı ise büyük memelilere ait çok sayıda kemiğin bir arada ve eklemli (artiküle) halde bulunması oldu. Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Gülşah Güler, bu durumun önemini vurguladı.
“Önceki senelerde yapılan kazılarda daha tekil fosiller ele geçirilirken, bu sene özellikle büyük memelilere ait eklemli kemikler gelmekte. Kazdığımız alanda birçok farklı hayvan cinsine ait oldukça karışmış ancak iyi korunmuş artiküle kemikler bulmaktayız.”
Güler, bulunan kalıntıların 7-8 farklı hayvana ait olabileceğini belirtti. Buluntular arasında bir filin kol kemiği, iki farklı gergedan türüne ait tarak kemikleri, bir zürafanın üst çenesi ve yine gergedanlara ait kol ve bacak kemikleri gibi parçalar yer alıyor. Bu kadar çeşitli ve iyi korunmuş fosilin bir arada bulunması, Türkiye’deki fosil yataklarında nadir görülen bir durum olarak nitelendiriliyor.
“Çamur Akması Hayvanları Buraya Yığmış”
Fosillerin bu şekilde karışık halde bulunmasının nedeni, bölgede yaşanan ani bir doğa olayı olarak açıklanıyor. Dr. Gülşah Güler, konuya ilişkin şunları kaydetti:
“Çorakyerler Lokalitesi günümüzden yaklaşık 7 ila 9 milyon yıl öncesine tarihlendiriliyor. Bu hayvanların bu şekilde karışık çıkmasının nedenlerinden biri, toplu ölüm. Bir çamur akması bu hayvanları önüne katıp buraya yığmış. Dolayısıyla çamur akması hayvanların hepsini karıştırarak buraya yığmış. O yüzden de biz bunları bu şekilde buluyoruz.”
Bu olağanüstü keşif, bölgenin milyonlarca yıl önceki ekosistemi ve yaşanan doğa olayları hakkında paha biçilmez bilgiler sunuyor.
