TCMB: ‘Dezenflasyon Süreci Kesintisiz Devam Ediyor’
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, Kayseri’de gerçekleştirdiği bir sunumda ekonomik gidişata dair önemli açıklamalarda bulundu. Karahan, “Haziran 2024’te başlayan dezenflasyon süreci kesintisiz devam ediyor” diyerek, enflasyonla mücadeledeki kararlılıklarını vurguladı. Başkan, “Enflasyonun yıl sonunda tahmin aralığımızın içinde kalmasını bekliyoruz” ifadesini kullandı.
Karahan, karar alma süreçlerinde nitelikli ve zamanlı bilgileri kullandıklarını ve reel sektör temsilcileriyle etkili bir iletişim kurduklarını belirtti. Ayrıca, “Fiyat istikrarı sağlanana kadar sürdürülecek sıkı para politikası duruşu, talepte dengelenme ve Türk Lirası’nda reel değerlenme vasıtasıyla dezenflasyon sürecini destekleyecektir” şeklinde konuştu.
Bakan Şimşek’in Sözleri ve Sürekli Değişen Hedefler
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yalnızca üç ay önce, 29 Nisan 2025’te katıldığı bir programda “Biz yatırım bankası değiliz, devletiz. Zırt pırt rakam revize edemeyiz” demişti. Ancak takip eden süreçte enflasyon hedeflerinde art arda revizyonlar yapıldı. Şimşek, Eylül 2024’te “2025’in sonunda enflasyonu yüzde 20’nin altına indirebileceğimize ‘samimi’ şekilde inanıyorum” açıklamasını yapmıştı.
Kasım 2024’te 2025 yılı için %21 olarak belirlenen enflasyon tahmini, Ocak ayında Şimşek’in sosyal medya paylaşımlarıyla %27,1’e yükseltildi. TCMB ise 7 Şubat’ta 2025 yıl sonu enflasyon beklentisini %24 olarak güncelledi. Bu beklentiler doğrultusunda, asgari ücret artışı da 2025 yılı beklentileri baz alınarak %30 seviyesinde tutuldu.
Vatandaşın Enflasyon Algısı Resmi Rakamlarla Uyuşmuyor
TCMB’nin temmuz ayında yayımladığı beklenti anketine göre, hanehalkının 12 ay sonrası için enflasyon öngörüsü %54,5 seviyesine ulaştı. Bu oran, TCMB’nin resmi tahmini olan %24’ün iki katından fazla. Diğer yandan, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı mevcut yıllık enflasyon verisi ise %35,05 olarak kaydedildi.
TÜİK’in enflasyon sepetindeki madde fiyat listesini yayımlamayı durdurması, veri güvenilirliği tartışmalarını alevlendirdi. Dönemin Başkanı Erhan Çetinkaya, bu kararı şu sözlerle savunmuştu:
“Geçmişte açıklanan madde fiyatlarının bir gösterge niteliği yoktu. Bu sebeple artık bu fiyatları yayınlamıyoruz.”
Bu şeffaflık eksikliği kamuoyunda tepki çekerken, bağımsız araştırma grubu ENAG ise temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon artış oranını %68,68 olarak açıkladı.
Uluslararası Bankalar TCMB’den Daha Karamsar
TÜİK’in yıllık enflasyonu %35,05 olarak açıkladığı ve TCMB’nin yıl sonu hedefini %24 olarak belirlediği bir ortamda, dünyanın önde gelen bankalarının Türkiye tahminleri daha yüksek seviyelerde yer alıyor:
- Bank of America (BofA): Yüzde 28,1
- Citi: Yüzde 30
- Barclays: Yüzde 30,8
- Morgan Stanley: Yüzde 30
- HSBC: Yüzde 30
- BBVA: Yüzde 29
- J.P. Morgan: Yüzde 26
- Goldman Sachs: Yüzde 25,8
Bu veriler, hem yerli hem de yabancı uzmanların TCMB’nin “kesintisiz dezenflasyon” söylemine temkinli yaklaştığını gösteriyor. Sürekli revize edilen hedefler ve gerçekleşen rakamlar arasındaki makas, hükümetin enflasyonla mücadeledeki güvenilirliğini zedeliyor. Öte yandan, Türkiye’nin dünyada en yüksek politika faizi uygulayan ikinci ülke olmasına rağmen, faiz oranlarının enflasyonu düşürmedeki etkisinin sınırlı kalması, ekonomi politikalarına yönelik endişeleri artırıyor.