Karabük’teki Yangınların Ardındaki Coğrafi Neden: Vadi Baca Etkisi
Karabük ve çevresindeki yangınla mücadele çalışmalarını zorlaştıran önemli bir faktör gün yüzüne çıktı. Uzmanlar, bölgenin eşsiz topoğrafik yapısının yangınların hızla yayılmasına neden olan ve “baca etkisi” olarak adlandırılan bir olguya yol açtığını belirtiyor. Bu durum, alevlerin kontrol altına alınmasını önemli ölçüde güçleştiriyor.
Arazi Yapısı Alevleri Nasıl Kuvvetlendiriyor?
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan uzman Duyar, bölgedeki arazi yapısının müdahaleyi zorlaştırdığını vurguladı. Duyar, coğrafi yapının yangın üzerindeki etkilerini şu sözlerle anlattı:
“Bölgemizdeki arazi yapısı, yeryüzü şekilleri ve topoğrafya olarak ciddi şekilde kırıklı bir yapıya sahip. Bu kırıklı yapıdan dolayı, tepeler, dağlar ve bunları bölen derin kanyon benzeri dereler ve vadiler, doğal bir baca etkisi oluşturmaktadır. Normal şartlarda ısınan havanın dikey olarak yükselmesi beklenirken, bu vadilerde oluşan baca etkisiyle ısınan hava, yamaç boyunca tırmanarak alevlerin yatay bir şekilde vadinin üst kısımlarına doğru hızla ilerlemesine neden olmaktadır.”
Yangının Yayılma Mekanizması ve Yeni Odakların Oluşumu
Duyar, bu etkinin sadece alevleri taşımakla kalmadığını, aynı zamanda yeni yangın odakları oluşturduğunu da belirtti:
“Sıcak hava hareket ederken sadece ısıyı değil, alevi ve rüzgarın oluşturduğu konveksiyon etkisiyle birlikte yanan yaprak ve ince dal parçacıkları gibi kıvılcım içeren maddeleri de taşıyor. Bu parçacıklar uzak noktalara atılarak buralarda bağımsız, yeni yangınların başlamasına sebep olabilmektedir.”