Yaz Aylarında Serinlerken Gizlenen Tehlike: Hijyenik Olmayan Buzlar
Yaz sıcaklarının bunaltıcı etkisinden kurtulmak için sıkça başvurduğumuz buzlu içecekler, masum bir serinleme aracı gibi görünse de ciddi sağlık riskleri taşıyabiliyor. Özellikle kafe, restoran ve marketlerde satılan, hijyenik olmayan koşullarda üretilmiş buzlar, çeşitli hastalıklara davetiye çıkarıyor. Uzmanlar ve üreticiler, güvenli buz tüketimi konusunda önemli uyarılarda bulunuyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Kontamine Buzlar Hastalık Saçıyor
Bahçeşehir Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Dilek Arman, kirli sulardan üretilen buzların pek çok hastalığa neden olabileceğinin altını çiziyor. Prof. Dr. Arman, bu tehlikeleri şöyle sıralıyor:
“Suyun içinde bir organizma varsa, donduğu süre boyunca aktif olmasa bile eritilmesiyle birlikte aktive olacaktır. Buzun konduğu kova, tutulduğu maşa veya buz makinesinin kendisi kontamine ise bu mikroorganizmalarla karşılaşmamız kaçınılmaz olur.”
Prof. Dr. Arman’a göre, hijyenik olmayan buzlar aracılığıyla bulaşabilen başlıca mikroorganizmalar şunlardır:
- Escherichia coli (E. coli): Besin zehirlenmeleri ve “turist ishali” olarak bilinen durumlarda sıkça rastlanan bir bakteri.
- Salmonella ve Kolera: Ciddi sindirim sistemi enfeksiyonlarına yol açan bakteriler.
- Norovirüs ve Hepatit A: Viral enfeksiyonlara neden olan tehlikeli virüsler.
- Parazitler ve mantarlar (nadir de olsa).
Evde buz hazırlarken içilebilir kalitede temiz su ve temiz kaplar kullanmanın önemini vurgulayan Arman, “Buz tüketmektense yiyeceği ve içeceği direkt soğutarak tüketmek çok daha güvenli olacaktır” tavsiyesinde bulunuyor.
Sadece Enfeksiyon Değil: Ağız İçi Soğuk Isırığı Riski
Medicana Zincirlikuyu Hastanesi Acil Tıp Bölümü’nden Prof. Dr. Özlem Güneysel ise farklı bir riske dikkat çekiyor. Buzu doğrudan ve uzun süre ağızda tutmanın, mukoza üzerinde “soğuk ısırıkları” ve doku hasarına yol açabileceğini belirtiyor. Güneysel, kontamine buz tüketimi sonrası görülen belirtileri ise şöyle sıralıyor: “Karşımıza halsizlik, yorgunluk, kırgınlık, ateş, boğaz ağrısı, kas ağrıları, karın ağrısı, bulantı, kusma ve ishal gibi şikayetlerle geliyorlar.” Bu belirtilerin 1 ila 5 gün sürebileceğini ve özellikle su kaybı durumunda durumun ciddileşebileceğini ekliyor.
Güvenli Buz Nasıl Anlaşılır? Üreticiden İpuçları
Buz üretimi yapan bir firma sahibi olan Cüneyt Kahraman, buzun yenilebilir bir gıda ürünü olduğunu ve üretim sürecinin titizlikle yürütülmesi gerektiğini ifade ediyor. Kahraman’a göre güvenli buzun sırrı, doğru arıtma sisteminden geçiyor. Kuyu suyu gibi kaynaklar yerine, gelişmiş sistemlerle arıtılan şebeke suyunun kullanılması gerektiğini vurguluyor.
Ambalajdaki Sicil Numarası Hayati Önem Taşıyor
Kahraman, tüketiciler için en önemli güvencenin ambalaj üzerindeki bilgiler olduğunu belirtiyor.
“Vatandaşlar buz paketinin üzerinde firmanın sicil numarası yoksa almasınlar. Asla markasız ürün almasınlar. İnsanların o buzun nasıl bir ortamda, hangi suyla üretildiklerini bilme şansı olmadığı için en azından Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından denetlendiğine güvenebilirler.”
Buzun Şeffaflığı Kalite Göstergesi mi?
Buzun rengi hakkında da bilgi veren Kahraman, “Buzun şeffaf olması aslında daha steril bir ortamda üretildiği anlamına gelir. Ancak şeffaf olmayan her buz da kirli demek değildir. Hızlı şoklama işlemi buzu beyazlatabilir. Yine de genel bir kural olarak, ne kadar şeffaf o kadar iyi, o kadar temiz denilebilir” şeklinde konuştu.