Kazakistan ve Türkiye, diplomatik ilişkilerinin 33. yıl dönümünde işbirliklerini yeni bir seviyeye taşıyor. Bu kapsamda, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın resmi davetlisi olarak Türkiye’ye önemli bir ziyaret gerçekleştiriyor.
İki lider, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirecekleri görüşmede, Türk-Kazak stratejik ortaklığının pekiştirilmesine yönelik kritik konuları masaya yatıracak. Ziyaretin en önemli gündem maddelerinden biri, liderlerin eş başkanlığında düzenlenecek olan Türkiye-Kazakistan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin 5. Toplantısı olacak.
Stratejik İşbirliğinde Yeni Ufuklar
Konsey toplantısında, iki ülke arasındaki mevcut “Geliştirilmiş Stratejik Ortaklık” statüsünün daha da derinleştirilmesi hedefleniyor. Görüşmelerde, her iki ülkenin de kilit rol oynadığı Orta Koridor‘un geliştirilmesi başta olmak üzere enerji, savunma sanayii, karşılıklı ticaret, tarım, medya ve kültür gibi alanlarda yeni işbirliği hedeflerinin belirlenmesi bekleniyor. Ayrıca, heyetler arası görüşmelerde ikili ilişkilerin hukuki zeminini güçlendirecek çok sayıda anlaşmanın imzalanması öngörülüyor.
Tarihi ve Köklü Diplomatik Bağlar
Türkiye ve Kazakistan arasındaki ilişkiler, ortak köklerden gelen kardeşlik bağları üzerine kuruludur. Türkiye, 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan eden Kazakistan’ı tanıyan ilk ülke olmuş ve diplomatik ilişkiler 2 Mart 1992‘de resmen başlamıştır. Bu tarihten itibaren ilişkiler sürekli gelişmiştir:
- 2009: İlişkiler “Stratejik Ortaklık Anlaşması” ile stratejik bir boyut kazandı.
- 2022: İşbirliği seviyesi “Genişletilmiş Stratejik Ortaklık” düzeyine yükseltildi.
Halihazırda Türkiye’nin Astana’da Büyükelçiliği, Almatı, Aktau ve Türkistan’da Başkonsoloslukları bulunurken; Kazakistan’ın da Ankara’da Büyükelçiliği, İstanbul, Antalya ve İzmir’de Başkonsoloslukları faaliyet göstermektedir. 2019’da göreve başlayan Cumhurbaşkanı Tokayev, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bu ziyaret öncesinde 14 kez ikili görüşme gerçekleştirmiştir.
Türk Dünyası Entegrasyonunda Ortak Rol
Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurucu üyeleri olan iki ülke, teşkilatın uluslararası alandaki etkinliğini artırmak için ortak çaba göstermektedir. Ayrıca TÜRKPA, Türk Akademisi, TÜRKSOY gibi kurumlar aracılığıyla Türk dünyasının entegrasyonuna aktif katkı sağlamaktadırlar.
Büyüyen Ticaret Hacmi ve Yatırımlar
Küresel ekonomik zorluklara rağmen, iki ülke arasındaki ticaret hacmi istikrarlı bir şekilde artmaktadır. 2024 yılında karşılıklı ticaret hacmi 5 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Bu yılın ilk beş ayında ise bu rakam 1,9 milyar doları aşmıştır. Türkiye, Kazakistan’ın en önemli yatırımcı ortaklarından biridir. 2005’ten bu yana Türkiye’den Kazakistan ekonomisine yapılan yatırım miktarı 5,2 milyar doları bulmuş olup, ülkede 3 bin 538 Türk sermayeli şirket faaliyet göstermektedir.
Eğitim, Turizm ve Vize Kolaylığı
İki ülke arasındaki bağlar eğitim ve turizm alanlarında da güçlenmektedir. Halihazırda 12 binden fazla Kazakistanlı genç Türkiye’de yükseköğrenim görmektedir. Geçen yıl Türkiye’yi ziyaret eden Kazak turist sayısı 863 bine ulaşırken, Türkiye’den Kazakistan’a giden turist sayısı 130 bin olmuştur. Bu ilişkileri daha da canlandırmak amacıyla Kazak hükümeti, Türkiye vatandaşlarının ülkede vizesiz kalış süresini 30 günden 90 güne çıkarmıştır.
