Yeşilçam’ın Unutulmaz ‘Kötü Adamı’ Vefatının 35. Yılında Anılıyor
Türk sinemasının unutulmaz karakter oyuncularından ve canlandırdığı kötü adam rolleriyle hafızalara kazınan Hüseyin Peyda, vefatının 35. yılında sinemaseverler tarafından anılıyor. Asıl adı Hüseyin Örmen olan usta oyuncu, Yeşilçam’a damgasını vuran isimlerden biriydi.
Şanlıurfa’dan Sanat Dünyasına Uzanan Hayat Hikayesi
27 Ocak 1922 tarihinde Şanlıurfa’nın köklü bir ailesinde dünyaya gelen Peyda, ipek ticaretiyle uğraşan babasını küçük yaşta kaybetti. İlk öğrenimini memleketinde tamamladıktan sonra Haydarpaşa Lisesi’nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ndeki eğitimini yarıda bırakan Peyda, sinemaya atılmadan önce lokanta işletmeciliği, gazetecilik ve ticaret gibi farklı işlerle uğraştı.
1949 yılında Cemile Hanım ile evlenen Peyda’nın bu evlilikten Mübeccel, Semra ve Abbas adında üç çocuğu oldu.
Sinemaya Giriş ve İlk Yönetmenlik Deneyimi
Oyunculukla başladığı sinema kariyerinde kendi yapım şirketi olan Önder Film‘i kurarak yönetmenliğe de adım attı. 1950 yılında hem senaryosunu yazdığı, hem yönettiği hem de başrolünü üstlendiği “Söyleyin Anama Ağlamasın” filmini izleyiciyle buluşturdu. Bir yıl sonra Şanlıurfa’da çektiği “Mezarımı Taştan Oyun” filmiyle büyük beğeni topladı.
İnişli Çıkışlı Bir Kariyer
Önder Film’in iflas etmesiyle sinemada istediği başarıyı yakalayamayan usta sanatçı, bir süre kadın kuaförlüğü yaptı. Ancak sinemadan kopamayan Peyda, 1954’te “Yolculuk Var” ve 1955’te “Bu Nasıl Aşk” filmleriyle yeniden adından söz ettirdi. Kariyeri boyunca Cüneyt Arkın ve Hülya Koçyiğit gibi dönemin yıldızlarıyla pek çok filmde rol aldı.
Peyda, bir röportajında patronluk deneyiminin oyunculuğuna etkisini şöyle anlatmıştı: “Ben oyuncu olarak öyle çok film çevirmezdim. Sanırım arkadaşlar eski patron olmamdan dolayı film teklifi yaparken çekiniyorlardı. Belli bir ücretim de yoktu. Paramı alırken gözümü kapatır, elimi uzatırım. Bunca yıldır içinde olduğum sinema bana ancak şu anda içinde ailemle birlikte oturduğum apartman dairesini kazandırdı.”
Anadolu Tiplemeleri ve Ödüllerle Dolu Yıllar
Kariyerinin en parlak dönemini 1950-1960 yılları arasında yaşayan Hüseyin Peyda, filmlerinin önemli bir kısmını memleketi Şanlıurfa’da çekti. 1960’lardan sonra canlandırdığı kötü adam rolleriyle Türk sinemasının vazgeçilmez karakter oyuncularından biri haline geldi. Beyazperdede çizdiği Anadolu tiplemeleriyle sinemayı halka yakınlaştıran Peyda, sanat hayatı boyunca 19 film yönetti ve 200’den fazla filmde rol aldı.
1977 yılında düzenlenen 14. Antalya Film Festivali‘nde “Kara Çarşaflı Gelin” filmindeki performansıyla “En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu” ödülünü kazandı.
Hayata Veda Edişi ve Filmografisi
Akciğer kanseri tedavisi gören Hüseyin Peyda, 30 Temmuz 1990‘da 70 yaşındayken Haydarpaşa Numune Hastanesi’nde hayatını kaybetti. Naaşı Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Rol Aldığı Filmlerden Bazıları:
- Şükür Allah’ım
- Yalnızlar
- Başka Olur Ağaların Düğünü
- Hedef
- Fosforlu
- Korkusuz
- Tapılacak Kadın
- Dünyayı Kurtaran Adam
- Leyla ile Mecnun
- Ayrılık Kolay Değil
- Vatandaş Rıza
- Seven Unutmaz
- Yazık Oldu Ali’ye
- Bir Annenin Gözyaşları
- Söyleyin Anama Ağlamasın