Ağustos ayıyla birlikte başlayacak olan yeni fındık hasat dönemi öncesinde üreticiler, rekolte ve fiyat beklentilerini şekillendirmeye başladı. Rekolte tespit kurulunun 460 bin tonluk tahminine karşın, üreticiler sahadaki son gözlemlere dayanarak rekoltenin 400 bin ton civarında kalacağını öngörüyor. Düşük üretim beklentisi ve artan maliyetler, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıklayacağı alım fiyatına yönelik talepleri de yükseltti. Üreticinin beklentisi, fındık kilogram fiyatının en az 250 TL olması yönünde.
Yeni Sezon Öncesi Fındık Bahçelerinde Zirai Don ve Zararlı Endişesi
Son iki sezondur kahverengi kokarca zararlısı nedeniyle önemli kayıplar yaşayan fındık üreticileri, bu yıl nisan ayında yaşanan zirai don afetiyle karşı karşıya kaldı. Zirai donun verdiği zararın, kokarca kaynaklı kayıplardan daha büyük olduğu belirtiliyor. Ayrıca, son dönemdeki yüksek hava sıcaklıkları ve kuraklık, özellikle Batı Karadeniz’de verim kaybı endişelerini artırıyor.
“Mücadeleye Ara Vermiyoruz”
Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, zirai donun Ordu’daki etkilerine dikkat çekerek, geçen sezon 200 bin ton olan rekoltenin bu yıl 64 bin tona kadar gerileyeceğini ifade etti. Kahverengi kokarca ile mücadelede ise önemli bir başarı sağlandığını belirten Akça, şöyle konuştu:
“Geçen sezona göre zararlının etkisini yüzde 70-80 oranında azalttık. Ancak mücadeleye ara vermiyoruz. Üreticimiz çok zorlu bir süreçten geçiyor. Bölgemizi bu zararlılardan tamamen arındırarak fındığımızın kalitesini korumakta kararlıyız.”
Üreticinin Fiyat Beklentisi: Kilosu En Az 250 TL Olmalı
Rekolte tahminlerindeki farklılıklara değinen Akça, resmi kurulun 460 bin tonluk tahminine karşın sahadaki verilerin üreticinin 400 bin tonluk beklentisini doğruladığını vurguladı. Fındık alım fiyatı beklentisi hakkında ise şu değerlendirmeyi yaptı:
“Maliyetler artıyor ve bahçelerdeki sorunlar üretimi zorlaştırıyor. Fındık, sadece bir tarım ürünü değil, aynı zamanda güçlü bir sanayi ve ihracat ürünüdür. Üretici hak ettiği payı almalı ve üretimine devam edebilmeli. Bu nedenle kilogram başına en az 250 lira alım fiyatı talebimiz var. Bu fiyat bandı 250-300 lira aralığında olmalıdır. Son yıllarda daha güçlü bir şekilde dile getirdiğimiz gibi, fındığın fiyatını üretici belirlemelidir. Üreticilerimize çağrımız; ürününüzü değerinde satmak için sabırlı olun, ‘satamam’ endişesi taşımayın.”
Bir Kilogram Fındığın Maliyeti 222 TL Olarak Hesaplandı
Ordu’da görev yapan Ziraat Mühendisi Haluk Şensoy, 2025 yılı için 1 kilogram fındığın üreticiye maliyetinin 222 TL olarak hesaplandığını açıkladı. Şensoy, “Ordu’da yaklaşık 2 milyon 226 bin dönüm fındık arazisi bulunuyor. Yaptığımız hesaplamalara göre, don afeti nedeniyle bu yıl dönüm başına 27 kilogram gibi çok düşük bir verim elde ettik. Bu veriler ışığında bir kilogram fındığın 2025’teki maliyeti 222 TL olarak ortaya çıkıyor,” dedi.
Türkiye’nin Dünya Fındık Pazarındaki Yeri ve Artan Rekabet
Dünya fındık üretiminde 741 bin hektarlık alanla lider konumda olan Türkiye, küresel pazarın büyük bir bölümünü kontrol ediyor. Türkiye’yi sırasıyla İtalya, Azerbaycan, ABD ve Gürcistan takip ediyor. Son yıllarda özellikle Azerbaycan ve ABD’nin üretimlerini artırdığı gözlemlenirken, dikim alanlarını genişleten ABD’nin gelecekte Türkiye’nin en büyük rakibi olabileceği öngörülüyor. Türkiye’nin yıllık 750 bin ton civarındaki rekoltesi, iklim sorunları ve zararlıların etkisiyle ortalama 550 bin tona kadar gerilemiş durumda. Bu durum, artan rekabet ortamında fındık bahçelerinin bakımının ve sürdürülebilirliğinin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gösteriyor.