Doğurganlık Oranları İçin Stratejik Adım: Kamu Kurumlarına Kreş Talimatı
Cumhurbaşkanlığı, düşen doğum oranlarına karşı önemli bir adım atarak kamu kurum ve kuruluşlarına kreş ve çocuk bakımevi hizmetlerini genişletme talimatı verdi. Gönderilen resmi yazı ile aile kurumunun güçlendirilmesi ve dinamik nüfus yapısının korunması hedefleniyor.
TÜİK Verileri Endişe Verici Boyutta
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de doğurganlık hızı ciddi bir düşüş gösteriyor. Bu durum, nüfusun kendini yenileme eşiğinin altına inildiğini ortaya koyuyor.
- 2001 Yılı Doğurganlık Hızı: 2,38 çocuk
- 2024 Yılı Doğurganlık Hızı: 1,48 çocuk
Bu veriler ışığında, On İkinci Kalkınma Planı’nda ailenin korunması, sağlıklı nesillerin yetiştirilmesi ve doğurganlığın artırılması temel hedefler arasına alınmıştı. Bu doğrultuda, 2025 yılı “Aile Yılı” olarak ilan edildi.
Kapasite Artırımı ve 24 Saat Hizmet Verecek Kreşler
Cumhurbaşkanlığı tarafından gönderilen yazıda, kamu personelinin kreş hizmetlerinden en üst düzeyde faydalanması ve çalışan ailelerin mağduriyet yaşamaması için mevcut kapasitenin artırılması ve yeni kreşlerin açılmasının önemi vurgulandı. Özellikle bakanlıklar, üniversiteler, adliyeler ve hastaneler gibi personel sayısı fazla olan veya 7/24 esasına göre çalışan kurumlar için özel bir vurgu yapıldı. Bu kurumlarda yeterli kapasitede ve gerektiğinde 24 saat hizmet verebilecek kreşlerin sağlanması gerektiği belirtildi.
Tasarruf Tedbirleri Kreşler İçin Esnetilecek
17 Mayıs 2024 tarihli Tasarruf Tedbirleri Genelgesi, kamu kaynaklarının verimli kullanılması amacıyla yeni kreş ve çocuk bakımevi için arsa alımı, inşaat veya kiralama yapılmamasını öngörüyordu. Ancak gönderilen yeni talimatla bu kurala önemli bir istisna getirildi.
Nüfus dinamiklerinin korunması ve çalışma hayatının doğurganlık üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması için Cumhurbaşkanlığı izniyle bu hizmetlerin genişletilmesine olanak tanınmıştır. Bu kapsamda arazi satın alınması veya kamulaştırılması, yeni inşaat başlatılması veya bu amaçla kiralama yapılması konusunda izin verilmiştir.
Söz konusu izinle faaliyete geçirilecek yeni kreş ve gündüz bakımevlerinin, en geç faaliyete başladıkları ayın sonuna kadar Cumhurbaşkanlığına bildirilmesi zorunlu kılındı.
Öncelik Kamu Binaları ve Hazine Taşınmazlarında
Talimatta, kaynakların verimli kullanılması ilkesine de dikkat çekildi. Kreş hizmetlerinin öncelikle kurumların kendi mevcut binalarında verilmesi istendi. Eğer kuruma ait uygun bir yer bulunamazsa, yeni bir yer kiralamadan veya satın almadan önce Hazine’ye ait uygun taşınmaz olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği ifade edildi. Tüm süreçlerde kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve azami tasarruf anlayışıyla kullanılması gerektiğinin altı çizildi.