Rusya’nın doğusunda yer alan Kamçatka Yarımadası, 8,8 büyüklüğündeki şiddetli bir depremle sarsıldı. Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu sarsıntının levha sınırlarında gelişen ve “mega deprem” olarak nitelendirilen bir olay olduğunu belirtti.
Uzmanlar, depremin Pasifik Ateş Çemberi olarak bilinen, sismik ve volkanik açıdan dünyanın en aktif bölgelerinden birinde meydana geldiğini vurgularken, Pasifik Okyanusu genelinde tsunami tehlikesi ve büyük artçı şoklar konusunda uyarılarda bulundu.
Prof. Dr. Hasan Sözbilir: “Mega Deprem ve Tsunami Riski”
Prof. Dr. Sözbilir, depremin Pasifik Okyanusu ile Asya levhası arasındaki bindirme fayı üzerinde gerçekleştiğini açıkladı. Bu tür depremlerin “mega deprem” olarak sınıflandırıldığını belirten Sözbilir, önemli değerlendirmelerde bulundu:
“Kamçatka bölgesinde meydana gelen deprem ‘mega deprem’ olarak adlandırılabilir. Bu bölge ‘ateş çemberi (ring of fire)’ olarak bilinir. Dünyanın sismik ve volkanik aktivite açısından en aktif bölgelerinin başında yer alıyor. Deprem büyüklüğü ve sığ oluşu dikkate alındığında önemli oranda can ve mal kaybının olabileceği değerlendirilmektedir. Böyle depremlerden saatler sonra Pasifik Okyanusu çevresinde tsunami gelişecektir. Ayrıca artçı şoklar 7,5-7,8 büyüklüğüne varabilir. Tabii ki bu kadar büyük depremler komşu fayları da tetikleyebilir.”
Prof. Dr. Okan Tüysüz: “Açık Kapanmış Oldu”
Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz, bölgenin dünyanın en büyük depremlerine ev sahipliği yapan Pasifik Ateş Çemberi kuşağında yer aldığını hatırlattı. Tüysüz, “Birkaç yıldır 8’in üzerinde deprem olmuyordu dünyada. Ortalama yılda 1 defa olurdu. Bu açık kapanmış oldu,” dedi. Bu büyük sarsıntıların Pasifik Okyanusu tabanının diğer kıtaların altına dalması sonucu oluştuğunu ifade eden Tüysüz, şu bilgileri paylaştı:
“Tsunami olması da doğal. Yaklaşık 20 kilometre derinlikteki bir fayın kırılmasıyla meydana geldi deprem. Okyanus tabanını hareket ettiren bu tarz depremler tsunamiye neden olur. Japonya depremi 9.1’di ama depremin sığda olması nedeniyle tsunami dalgalarının büyük olması mümkün. Japonya’dakine benzer görüntülerin oluşması mümkündür.”
Prof. Dr. Şükrü Ersoy: “Artçılar Bir Yıl Sürebilir”
Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden Prof. Dr. Şükrü Ersoy ise, “Bu büyüklükteki bir deprem Türkiye’de meydana gelmez ama Kamçatka bölgesi buna çok da yabancı değil,” diyerek bölgenin sismik geçmişine dikkat çekti. Ersoy, depremin artçı etkileri ve tsunami dalgalarının yayılımı hakkında şunları söyledi:
“Binlerce kilometre uzağa ulaşabilecek dalgalardan bahsediyoruz. ABD kıyılarına da ulaşabilir. Ana şok çok büyük olduğu için artçıları da büyük olacaktır. 7.7’ye varan artçılar meydana gelebilir. Artçılar haftalar hatta yıl boyunca devam edebilir.”
