İngiltere’de Yüksek Mahkeme, hükümetin Palestine Action adlı aktivist grubu terörle mücadele yasası kapsamında yasaklama kararına karşı hukuki bir süreç başlatılmasına yeşil ışık yaktı. Grubun kurucularından Huda Ammori tarafından açılan davada, hükümetin kararının yargı denetimine tabi olduğu kabul edildi.
Mahkemenin Gerekçesi: İfade Özgürlüğü ve İstişare Eksikliği
Yargıç Martin Chamberlain, verdiği kararda İçişleri Bakanı Yvette Cooper tarafından alınan yasaklama kararının ifade özgürlüğü ile çelişebileceğine dikkat çekti. Chamberlain, hükümetin bu kararı almadan önce grupla istişarede bulunması gerektiğinin altını çizdi. Mahkeme, Ammori’nin sunduğu itiraz gerekçelerinden ikisini “makul ölçüde tartışılabilir” bularak, yasağın hukuki dayanaklarının incelenmesine kapı araladı.
Ammori’nin avukatları, hükümetin kararının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) aykırı olduğunu savunmuştu. Bu görüşe paralel olarak, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de kararı “orantısız ve gereksiz” olarak nitelendirerek, yasağın “terörle mücadele yasalarının rahatsız edici şekilde suistimali” olduğunu belirtmişti.
Yasaklama Kararına Giden Süreç
2020 yılında kurulan Palestine Action, özellikle 7 Ekim 2023’te başlayan İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ardından İngiltere’de düzenlediği eylemlerle dikkat çekmeye başladı. Grup, İsrail ile ticari ilişkileri olan şirketlerin tesislerinde üretimi durdurma odaklı protestolar düzenliyordu.
Öne Çıkan Eylemler
- Elbit Systems: Geçen sene İsrail savunma şirketi Elbit Systems’ın Bristol’daki fabrikasında gerçekleştirilen eylemle dron üretimi aksatıldı.
- Thales: Savunma sanayisi firması Thales’in Glasgow’daki denizaltı parçaları üreten fabrikasındaki eylemin ise İngiliz hükümetine göre 1 milyon sterlinlik zarara yol açtığı açıklandı.
Ancak yasağın önünü açan asıl olay, 20 Haziran’da Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin (RAF) Oxfordshire’daki Brize Norton hava üssünde yapılan eylem oldu. Grup üyeleri, üsse girerek Orta Doğu operasyonlarında kullanıldığını iddia ettikleri iki askeri uçağın motorlarına kırmızı boya püskürttü.
Yasal Süreç ve Yasağın Sonuçları
Bu eylemin ardından İçişleri Bakanı Cooper, Palestine Action’ı terör örgütü listesine eklemeyi hedefleyen tasarıyı parlamentoya sundu. Tasarı, 2 Temmuz’da Avam Kamarası’nda, 3 Temmuz’da ise Lordlar Kamarası’nda onaylandı. Grubun yürütmeyi durdurma başvurusu 4 Temmuz’da Yüksek Mahkeme tarafından reddedildi.
5 Temmuz itibarıyla yasaklı örgütler listesine dahil edilen Palestine Action’a üye olmak veya destek vermek, 14 yıla kadar hapis cezası riski taşıyor. Grubu simgeleyen tişört veya rozet takmak gibi eylemlerin ise 6 aya kadar hapisle cezalandırılabileceği belirtildi. Yasağın yürürlüğe girmesinden bu yana gruba destek verdiği gerekçesiyle 100’den fazla kişinin gözaltına alındığı bildirildi.