Pasifik’te Tsunami Alarmı: Rusya Depremi Korkuttu
Rusya’nın Kamçatka Yarımadası açıklarında meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki şiddetli deprem, Pasifik Okyanusu’nda büyük bir hareketliliğe neden oldu. Depremin ardından oluşan ve yüksekliği yer yer dört metreye ulaşan tsunami dalgaları, bölge genelinde tahliye uyarılarının yapılmasına yol açtı. Bu sarsıntı, son yıllarda kaydedilen en güçlü depremlerden biri olarak kayıtlara geçti.
Deprem, Rusya’nın doğu bölgelerinde şiddetli bir şekilde hissedilirken, aralarında bir anaokulunun da bulunduğu bazı binalarda hasara neden oldu. Kamçatka Valisi Vladimir Solodov, yaptığı açıklamada, “Bugünkü deprem, on yıllardır yaşadığımız sarsıntıların en ciddisi ve en güçlüsüydü” ifadelerini kullandı. Deprem sonrası Kuril Adaları’ndaki Severo-Kurilsk bölgesinde tsunami dalgaları etkili olurken, Alaska, Hawaii, Şili ve Yeni Zelanda gibi birçok ülke için de 3 metreye varan dalgalara karşı uyarılar yayınlandı.
2011 Japonya Felaketinin Acı Hatırası
Bu son deprem, akıllara 11 Mart 2011’de Japonya’da yaşanan büyük felaketi getirdi. Japonya’nın Honshu Adası açıklarında meydana gelen 9,1 büyüklüğündeki deniz altı depremi, sadece 30 dakika içinde devasa bir tsunamiye yol açmıştı. Yaklaşık 300 kilometre uzunluğunda bir fay hattının kırılması ve deniz tabanının 50 metreye kadar yer değiştirmesiyle oluşan bu olay, Japonya tarihinin en büyük depremi olarak tarihe geçti.
Kıyıları Yıkan 40 Metrelik Dev Dalgalar
Depremden yaklaşık yarım saat sonra, yüksekliği 40 metreye ulaşan dev dalgalar Japonya’nın kuzeydoğu kıyılarını vurdu. Mevcut kıyı savunma sistemleri bu büyüklükteki bir felaket karşısında yetersiz kaldı. Sendai ve Iwate gibi bölgelerde sular, kıyıdan 10 kilometre içeriye kadar ilerledi. Tsunami dalgaları geçtiği yerlerdeki şehirleri, havaalanlarını, limanları ve yerleşim yerlerini adeta haritadan sildi. Felaketin bilançosu ağırdı: 123 binden fazla ev tamamen yıkılırken, bir milyondan fazla yapı hasar gördü. Hasarın %98’inin depremden değil, tsunamiden kaynaklandığı belirtildi.
Fukuşima: Çernobil ile Eşdeğer Nükleer Felaket
Tsunaminin en yıkıcı sonuçlarından biri de Fukuşima Nükleer Santrali‘nde yaşandı. Dev dalgalar, santralin soğutma sistemlerini tamamen devre dışı bıraktı. Bu durum, takip eden günlerde üç reaktörün aşırı ısınarak erimesine neden oldu. Reaktörlerdeki patlamalar ve radyasyon sızıntıları sonucu 20 kilometrelik bir alan tahliye bölgesi ilan edildi ve on binlerce insan evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bu olay, 1986’daki Çernobil felaketiyle aynı seviyede, yani Seviye 7 nükleer felaket olarak sınıflandırıldı.
Tsunaminin Ağır İnsani Bedeli
2021 yılı verilerine göre, felakette doğrulanan can kaybı 15 bin 899‘a ulaştı. Halen kayıp olan ve ölü kabul edilen kişi sayısı ise 2 bin 526. Ayrıca 6 binden fazla kişi de yaralandı. Hayatını kaybedenlerin büyük bir çoğunluğunu, tsunami dalgalarından kaçmayı başaramayan yaşlı nüfus oluşturdu. Bu büyük felaket, dünya genelindeki tsunami uyarı sistemlerinin gözden geçirilmesine ve önemli ölçüde iyileştirilmesine öncülük etti.