Deprem Sorumluluğunda Yeni Tartışma: İnşaat Ustaları da Kapsama Alınıyor
6 Şubat depremlerinin ardından yıkılan binalarla ilgili adli süreçler devam ederken, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı yeni bir düzenleme taslağı, sektörde ve hukuk çevrelerinde büyük bir tartışma başlattı. Mevcut yargılamalarda müteahhitler, mühendisler, mimarlar ve yapı denetim firması çalışanları sorumlu tutulurken, yeni taslak ile inşaat ustalarının da sorumluluk zincirine eklenmesi hedefleniyor.
Bakanlık, “Şantiyem” adı verilen bir yazılım aracılığıyla tüm ustaların kayıt altına alınmasını ve mesleki yeterlilik belgesi olmayanların şantiyelerde çalıştırılmamasını planlıyor. Bu adımla işçilik kalitesinin artırılması ve iş kazalarının azaltılması amaçlanıyor. Ancak bu düzenleme, sorumluluğun asıl faillerden alınıp işçilere yükleneceği endişesiyle ciddi eleştirilere maruz kalıyor.
Hukukçular Tarafından Eleştiriler: “Sorumluluk Genişletilip Suç İşçiye Yıkılıyor”
Deprem davalarını yakından takip eden avukatlar, düzenlemenin tehlikelerine dikkat çekiyor. ANKA Haber Ajansı’na konuşan hukukçular, tasarının mevcut davaların seyrini olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Avukat Cansu Albayrak: “Asıl Sorumlular Korunuyor”
Rönesans Rezidans davası avukatlarından Cansu Albayrak, asıl sorumluların yargılanması için mücadele verildiği bir dönemde bu değişikliğin kritik olduğunu vurguladı.
“Rönesans dosyasında yüzde yüz kusurlular tali kusurlu sayıldı. Bu dosyada bile bu yapılıyorsa, düzenleme olursa ne yapılır. Bu düzenleme sorumluları genişletip suçu; işçiye, ustabaşına yıkma düzenlemesidir. Paslı demiri, deniz kumunu veren müteahhit, mimar işçi ne yapsın? Bir müteahhidin işini 50-100 işçiye yükleyecekler. Hem müteahhit korunacak hem de devletin sorumluluğu azaltılacak.”
Avukat Feride Tuncer: “İşçiyi Denetlemesi Gerekenler Neden Var?”
Antakya’da 36 kişinin hayatını kaybettiği Zekiye Kırat Apartmanı davasının avukatlarından Feride Tuncer, tasarıyı tehlikeli ve mantıksız bulduğunu ifade etti.
“Devlet sorumluluktan kurtulmak için bir uygulama yapıyor. Tamamen fiziki güçle çalışan duvar ören, sıva yapan işçiye kusur atfedilemez. İşin matematiğini, fiziğini bilmeyen sorumlu tutulur mu, suç atfedilir mi? O zaman o işçileri ve işi denetlemesi gerekenler neden var?”
Sendikalardan Sert Tepki: “Deprem Suçları İşçilere Yıkılamaz!”
İnşaat işçilerini temsil eden sendikalar da düzenlemeye karşı net bir tavır sergiliyor. Sorumluluğun en masum halka olan işçiye yüklenmesinin kabul edilemez olduğu belirtiliyor.
Yapı Yol İş Sendikası: “Sokağa Çıkarız”
Yapı Yol İş Sendikası MYK üyesi Barış Kaya, depremlerdeki asıl sorumluluğun devlette olduğunu savunarak taslağa tepki gösterdi.
“Kalitesiz malzemeyi işçiye verdiğinde onun itiraz etme hakkı bile yok. En çok iş kazasının olduğu inşaattır, iş kazalarında her gün inşaat işçileri ölürken, yıkılan binayı da işçiye yüklemek aymazlıktır. Biz bu düzenlemeyi asla kabul etmiyoruz. Bu düzenleme hayata geçerse Türkiye’nin her yerinden inşaat işçileri olarak sokağa çıkarız.”
Dev Yapı-İş Sendikası: “Bakanlık Sorumluluğu Nasıl Yükleyecek?”
Dev Yapı-İş Sendikası Genel Başkanı Özgür Karabulut ise devletin bir “günah keçisi” aradığını ve işçilerin bina yapımında hiçbir söz hakkı olmadığını belirtti.
“Devlet koruculuk görevini yapmıyor, sorumluluğu işçiye yıkmak istiyor. Şantiyelerde binlerce işçi var. Bugün gelen yarın gelmez. Bu tasarının gerçekleşmesi teknik olarak da mümkün değil. İşçiler kendi inisiyatifiyle hiçbir şey yapamaz. Proje neyse, malzeme ne ise onu kullanır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kendi denetleyemediği şantiyede sorumluluğu işçiye nasıl sorumlu tutacak?”