Temmuz Ayında Bilim ve Teknolojide Öne Çıkan Gelişmeler
Bilimsel araştırmalar ve teknolojik atılımlar, evrenin gizemlerinden gündelik yaşam alışkanlıklarımıza kadar geniş bir yelpazede yeni ufuklar açmaya devam ediyor. Temmuz ayında da yapay zekadan biyoteknolojiye, çalışma hayatından insan psikolojisine kadar birçok alanda dikkat çekici keşifler yapıldı. İşte o gelişmelerden bazıları:
İyimserliğin Beyindeki İmzası Ortaya Çıktı
Japonya’da gerçekleştirilen bir araştırma, iyimser insanların geleceğe yönelik düşüncelerinde benzer beyin aktivitesi gösterdiğini kanıtladı. 87 katılımcıyla yürütülen çalışmada, kişilerin iyimserlik düzeyleri anketlerle belirlendi. Ardından, katılımcılardan olumlu, olumsuz ve nötr gelecek senaryoları hayal etmeleri istenirken, beyinleri manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile tarandı. Sonuçlar, iyimser bireylerin beyinlerinde, özellikle geleceğe dönük düşünmeyle ilişkili olan medial prefrontal korteks (MPFC) bölgesinde benzer nöral desenler sergilediğini gösterdi.
Google’dan Tarihe Işık Tutan Yapay Zeka: Aeneas
Google, Antik Roma döneminden kalma Latince yazıtların deşifre edilmesine yardımcı olmak için “Aeneas” adında bir yapay zeka aracı geliştirdi. Tarihçilerle işbirliği içinde geliştirilen bu araç, yaklaşık 16 milyon karakter içeren 200 binden fazla Latince yazıt üzerinde eğitildi. Adını mitolojik Troya kahramanından alan Aeneas, metinlerin ait olduğu dönemi ve coğrafyayı tahmin edebiliyor, ayrıca metinlerdeki eksik kısımlar için anlamlı öneriler sunabiliyor. Test sürecinde 23 tarihçinin kullandığı aracın, yüzde 90 oranında anlamlı tahminler yaptığı tespit edildi.
Haftada 4 Gün Çalışma: Daha Az Stres, Daha Yüksek Performans
Avustralya, Yeni Zelanda, ABD, Kanada, İrlanda ve İngiltere’de 141 şirketten 2 bin 896 çalışanın katılımıyla yapılan geniş çaplı bir araştırma, haftada 4 gün çalışma modelinin faydalarını gözler önüne serdi. Deneme öncesinde şirketler, verimsiz toplantıları azaltarak iş akışlarını yeniden düzenledi. Denemenin başlangıcından 6 ve 12 ay sonra yapılan anketler, çalışanların büyük bir kısmının iş performansının arttığını, stres ve tükenmişlik seviyelerinin düştüğünü ve genel refah düzeylerinin yükseldiğini ortaya koydu. Memnuniyet seviyesinin bir yıl sonra bile yüksek kalması, modelin sürdürülebilirliğine işaret etti.
Japonya’dan Biyoteknolojide Çığır Açan Karar
Japonya hükümetine bağlı biyoetik kurulu, kök hücreden insan embriyosu üretilmesine onay verdi. Hazırlanan rapora göre, indüklenmiş pluripotent kök hücreler (iPS) veya embriyonik kök hücrelerden (ES) üretilen sperm ve yumurtalarla oluşturulan embriyolar, bilimsel araştırma amacıyla laboratuvarda en fazla 14 gün geliştirilebilecek. Raporda, bu embriyoların insan veya hayvan rahmine yerleştirilmesinin kesinlikle yasak olduğu ve çalışmanın temel amacının, bu yöntemle üretilen hücrelerin işlevselliğini test etmek olduğu vurgulandı.
Enfeksiyon Belirtisi Görmek Bağışıklık Sistemini Tetikliyor
İsviçre merkezli bir çalışma, hasta görünen birini görmenin bile bağışıklık sistemini harekete geçirebildiğini gösterdi. 248 sağlıklı gönüllünün katıldığı deneylerde, katılımcılara VR gözlüklerle cilt döküntüsü gibi enfeksiyon belirtileri gösteren avatarlar izletildi. Enfekte görünen avatarların yaklaştığı algısı, katılımcıların dokunma testlerine daha hızlı tepki vermesine neden oldu. Alınan kan örnekleri, bu görsel uyarının ardından sağlıklı bireylerin bağışıklık hücrelerinde gözle görülür bir hareketlenme olduğunu fizyolojik olarak doğruladı.