Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Hayat Tabloları, 2022-2024” verilerini kamuoyuyla paylaşarak Türkiye’deki ortalama yaşam süresine ilişkin güncel rakamları açıkladı. Yapılan analizlere göre, Türkiye genelinde doğuşta beklenen yaşam süresi, bir önceki döneme göre artış göstererek 78,1 yıla ulaştı. Bu rakam, 2021-2023 dönemi için 77,3 yıl olarak kaydedilmişti.
Cinsiyete Göre Yaşam Süresi Farklılıkları
Araştırma, kadınlar ve erkekler arasındaki yaşam süresi beklentisinde belirgin bir fark olduğunu ortaya koyuyor. Doğuşta beklenen yaşam süresi erkekler için 75,5 yıl olarak hesaplanırken, kadınlar için bu süre 80,7 yıl olarak saptandı. Bu durum, kadınların erkeklere kıyasla ortalama 5,2 yıl daha uzun bir ömre sahip olduğunu gösteriyor.
Farklı Yaş Gruplarında Beklenen Ömür
Veriler, belirli yaş gruplarındaki bireylerin kalan yaşam sürelerine ilişkin de önemli bilgiler sunuyor:
- 15 Yaş: Çalışma hayatının başlangıcı kabul edilen bu yaştaki bir bireyin ortalama kalan yaşam süresi 64,3 yıldır. Bu süre erkeklerde 61,7 yıl, kadınlarda ise 66,9 yıl olarak öngörülüyor.
- 30 Yaş: 30 yaşındaki bir kişinin önünde ortalama 49,9 yıllık bir yaşam beklentisi bulunuyor. Bu beklenti erkeklerde 47,5 yıl, kadınlarda ise 52,3 yıl olup, aradaki fark 4,8 yıldır.
- 50 Yaş: 50 yaşına ulaşmış bir bireyin kalan yaşam süresi ortalama 30,9 yıl olarak tespit edildi. Bu süre erkekler için 28,6 yıl, kadınlar için ise 33,1 yıl olarak hesaplandı.
- 65 Yaş: Türkiye’de 65 yaşındaki bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 18 yıl olarak kaydedildi. Erkeklerde bu süre 16,3 yıl iken, kadınlarda 19,6 yıla ulaşıyor. Bu yaş grubunda kadınların erkeklerden 3,3 yıl daha fazla yaşaması bekleniyor.
Eğitim Seviyesi Yaşam Süresini Uzatıyor
TÜİK verilerinin dikkat çeken bir diğer bulgusu ise eğitim düzeyi ile yaşam beklentisi arasındaki doğrudan ilişkidir. Araştırmaya göre, eğitim seviyesi yükseldikçe beklenen yaşam süresi de artış göstermektedir. Düşük eğitimli bireylerde beklenen yaşam süresi daha azken, eğitim seviyesindeki artışla birlikte ömrün uzadığı gözlemlendi.
Cinsiyet özelinde de benzer bir eğilim söz konusudur. Hem erkeklerde hem de kadınlarda eğitim düzeyi arttıkça yaşam beklentisi de yükseliyor. Özellikle 30 yaşındaki bireyler arasında, ortaöğretim altı eğitim seviyesi ile yükseköğretim mezunları arasındaki beklenen yaşam süresi farkının yaklaşık 5 yıl olduğu belirlendi.
Doğuşta Beklenen Sağlıklı Yaşam Süresi
Günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayan bir sağlık sorunu olmadan geçirilmesi beklenen yıl sayısını ifade eden “sağlıklı yaşam süresi”, doğuşta ortalama 57,6 yıl olarak hesaplandı. İlginç bir şekilde, bu sürenin erkeklerde 58,9 yıl ile kadınların (56,3 yıl) 2,6 yıl önünde olduğu tespit edildi.