ABD’den Brezilya Yargısına Yaptırım Kararı
Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, Brezilya’nın eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkındaki ceza davasını yürüten Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes‘e yönelik yaptırım uygulanacağını duyurdu. Bu karar, iki ülke arasındaki diplomatik gerilimi tırmandırdı.
Yaptırımların Gerekçesi Olarak İnsan Hakları İhlalleri Gösterildi
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, karara ilişkin yaptığı açıklamada yaptırımların nedenlerini sıraladı.
“De Moraes, baskıcı bir sansür kampanyası yürütmekten, insan haklarını ihlal eden keyfi tutuklamalardan ve eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’ya karşı olanlar da dâhil olmak üzere siyasallaştırılmış kovuşturmalardan sorumludur.”
Bu açıklama, ABD’nin Brezilya’nın iç hukuk süreçlerine yönelik endişelerini ortaya koydu.
Bolsonaro’nun Yargılandığı Darbe Girişimi Davası
Eski Başkan Jair Bolsonaro, Yüksek Mahkeme’de, 2022’deki seçimlerde solcu rakibi Luiz Inacio Lula da Silva‘ya kaybetmesinin ardından iktidarını korumak amacıyla darbe girişiminde bulunmakla suçlanıyor. Yargıç de Moraes, bu kritik davanın merkezindeki isim olarak dikkat çekiyor.
Brezilya Devlet Başkanı Lula’dan Sert Kınama
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, ABD’nin yaptırım kararına sert tepki gösterdi. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Amerikan hükümetinin Brezilya adaletine müdahalesi kabul edilemez,” ifadelerini kullandı. Lula, Brezilya hükümetinin Yargıç de Moraes ile tam bir dayanışma içinde olduğunu vurguladı. Lula ayrıca, Bolsonaro’nun adını anmadan, de Moraes’in “kendi çıkarlarını savunmak için vatanımıza ve halkımıza ihanet eden Brezilyalı politikacıların eylemleri nedeniyle” hedef alındığını belirtti.
Trump’ın Desteği ve Gümrük Vergileri
Eski ABD Başkanı Donald Trump, daha önce Bolsonaro’ya açıkça destek vermiş ve Brezilya’daki davayı kendi hukuki mücadelesine benzeterek bir “cadı avı” olarak nitelendirmişti. Temmuz ayı başında Trump, Brezilya’dan ithal edilen ürünlere %50 gümrük vergisi getirmiş ve bu kararı doğrudan Bolsonaro davasıyla ilişkilendirmişti. Çarşamba günü imzalanan bir başkanlık kararnamesiyle bu tarifeler, Brezilya’nın “son dönemdeki politikaları, uygulamaları ve eylemlerinin” ABD ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğu gerekçesiyle resmen uygulamaya konuldu.
Bolsonaro’nun Oğlundan Karara Övgü
Jair Bolsonaro‘nun oğlu Eduardo Bolsonaro ise ABD Hazine Bakanlığı’nın kararını “tarihi bir dönüm noktası” olarak nitelendirerek memnuniyetle karşıladı. Mart ayında ABD’ye yerleşen Eduardo Bolsonaro’nun, Brezilyalı yetkililere karşı yaptırım uygulanması için ABD’li yetkililerle lobi faaliyeti yürüttüğü iddiasıyla hakkında soruşturma bulunuyor.