CHP ve Hükümet Arasında Bogota Bildirisi Gerilimi
Türkiye’nin, İsrail’e karşı hazırlanan Bogota Bildirisi‘ni geç imzalaması, iç siyasette tansiyonu yükseltti. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın bu gecikme nedeniyle CHP’den özür dilemesi gerektiğini belirtti.
Süreçte Neler Yaşandı?
Lahey Grubu ve müttefik ülkeler, 15-16 Temmuz tarihlerinde Kolombiya’nın Bogota kentinde toplanarak İsrail’in Gazze’deki eylemlerine karşı altı maddelik bir bildiriye imza attı. Toplantıya katılmasına rağmen Türkiye’nin başlangıçta bildiriyi imzalamaması, muhalefetin sert tepkisine neden oldu. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, “Erdoğan’ın da Fidan’ın da Trump karşısında suspus olduklarını, Filistin davasını sattıklarını cümle alem bilsin” diyerek hükümeti eleştirdi. Gelen tepkiler üzerine Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin bazı maddelere şerh düşerek bildiriyi imzalayabileceğini açıkladı. İmza, 25 Temmuz’da atıldı ve kamuoyuna duyuruldu.
İmzanın Gecikme Nedeni: Deniz Hukuku Şerhi
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Türkiye’nin imzayı geciktirmesinin ardında bildirinin ikinci ve üçüncü maddelerinde yer alan Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (BMDHS) atıfları bulunuyor. Türkiye’nin Ege Denizi’ndeki ulusal tezleriyle çelişmesi nedeniyle taraf olmadığı bu sözleşmeye yapılan atıflara şerh düşülerek imzanın atıldığı ifade edildi.
CHP’den Sert Eleştiriler: “İkiyüzlülük ve Ciddiyetsizlik”
Bildirinin imzalanmasının ardından CHP Lideri Özel, şu açıklamayı yaptı: “Şerh koyup imza atılmasını önerdiğimizde, ‘Bir bilene sorsunlar’ deyip, bugün bildiriye imza atan Hakan Fidan, CHP’nin kurumsal kimliğinden özür dilemelidir.”
CHP’nin Dışişleri Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Namık Tan ise iktidarı “üslup ciddiyetsizliği” ve “davranış tutarsızlığı” ile suçladı. Tan, Cumhuriyet gazetesine yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Türkiye, Lahey Grubu’nun Bogota’da düzenlediği zirveye katılıyor. Bakan Yardımcımız Zeki Levent Gümrükçü, çekilen fotoğrafın ön sırasında yer alıyor fakat Türkiye, alınan kararların altına imza atmıyor. Bu durumun ifşa olmasının ardından birbiri ardına ciddiyetsiz açıklamalar geliyor.”
Tan, Bogota zirvesi öncesinde düzgün bir planlama yapılmadığını vurgulayarak, bu durumun Türkiye’nin diplomatik saygınlığını zedelediğini belirtti. Tan, hükümetin İsrail politikasındaki tutarsızlığa dikkat çekerek şu soruları yöneltti:
“İktidar İsrail ile diplomatik teması ve ticareti sürdürecekse ve yaptırım uygulamayacaksa, neden iç ve dış kamuoyunun önüne tam tersini yapıyormuş gibi bir sahte söylemle çıkma ihtiyacı duyuyor? Pragmatik gerekçelerle İsrail’e yaptırımda bulunmayacaklarsa, halkımızı neden ‘Filistin koruyucusu, ümmet lideri Erdoğan’ yalanlarıyla avutuyorlar?”