Küresel Yenilenebilir Enerji Hedefleri Tehlikede: Ulusal Planlar Yetersiz Kalıyor
Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından yayımlanan yeni bir analiz, Birleşmiş Milletler (BM) İklim Zirvesi COP28‘de verilen küresel yenilenebilir enerji kapasitesini 2030’a kadar üç katına çıkarma taahhüdünün, ülkelerin ulusal planlarındaki yetersizlikler nedeniyle risk altında olduğunu ortaya koydu. Analize göre, taahhüdün üzerinden geçen sürede oldukça kısıtlı bir ilerleme kaydedildi.
Ulusal Taahhütlerde Mevcut Durum
Rapora göre, çoğu Avrupa Birliği (AB) üyesi olmak üzere yalnızca 22 ülke, ulusal enerji planlarını bu küresel hedefe uyumlu hale getirmek için güncelledi. Bu güncellemeler, toplam hedefin iki yılın ardından sadece yüzde 2 oranında artmasını sağladı.
Mevcut ulusal hedeflerle, dünyanın yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030 yılına kadar ancak 7,4 teravata ulaşabileceği öngörülüyor. Bu rakam, COP28’in düzenlendiği 2022’deki 3,4 teravatlık kapasitenin iki katından fazla olsa da, küresel taahhüdün gerektirdiği 11 teravatlık hedefin oldukça gerisinde kalıyor.
Büyük Ekonomiler Neden Sessiz?
Özellikle dünyanın en büyük 20 elektrik üreticisi ülkesinin ulusal planlarında kayda değer bir değişiklik gözlemlenmedi. ABD ve Rusya gibi ülkeler henüz güncel bir ulusal plan açıklamazken, Hindistan‘ın 2030’a kadar 500 gigavat kapasite hedefi küresel taahhütle uyumlu görünüyor. Yeni bir 5 yıllık plan üzerinde çalışan Çin‘in ise ulusal hedeflerine ilişkin belirsizlik sürüyor.
COP30 Öncesi Fırsat Penceresi Daralıyor
Bu yıl Brezilya’da düzenlenecek olan COP30 İklim Zirvesi yaklaşırken, analistler etkili adımlar için zamanın daraldığı konusunda uyarıyor. Ulusal enerji planlarında acil ve iddialı bir güncelleme yapılmazsa, dünya 2030 yenilenebilir enerji hedefini kaçırma riskiyle karşı karşıya kalacak. Bu planların küresel hedeflerle uyumlu hale getirilmesi, fosil yakıtlara bağımlılığı azaltarak temiz enerjiye geçişi hızlandırmak için kritik önem taşıyor.
Ember Küresel Elektrik Analisti Katye Altieri, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede ulusal hedeflerin önemine dikkat çekti.
“Ulusal hedefler, hükümetlerin yenilenebilir enerji kapasitelerini planlamalarına, şebeke altyapısı ve esnekliği için hazırlık yapmalarına yardımcı olur. Ancak küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma taahhüdü ile bunun ülke bazında ulusal planlara dönüşmesi arasında bir kopukluk var. Bu taahhüdü 2030’a kadar gerçekleştirmek istiyorsak, sadece 5 yılımız kaldı.”
Altieri, sadece hedeflerin yeterli olmadığını, 2030’a kadar kapasitenin hızla artırılması gerektiğini vurguladı.
“Yenilenebilir enerji birçok ülkede çok hızlı büyüyor ancak hedefler ve aksiyona geçme noktasında bir kopukluk var. Küresel yenilenebilir enerji kapasitesini 2030’a kadar üç katına çıkarma taahhüdü, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefine uyumlu bir patikada kalmak için atılabilecek en büyük adımlardan biri olmaya devam ediyor.”
Altieri, kasım ayında Brezilya’da düzenlenecek COP30’un, ülkelerin bu konudaki diyaloğu sürdürmeleri için önemli bir platform olacağını da sözlerine ekledi.