İngiltere’de Trafik Güvenliğinde Yeni Dönem: Kara Kutu ve Alkol Kilidi Zorunlu Oluyor
İngiltere’de İşçi Partisi hükümeti, trafik güvenliğini artırmak amacıyla Avrupa Birliği’nin Genel Güvenlik Yönetmeliği 2 (GSR2) ile uyumlu kapsamlı bir yasal düzenleme hazırlıyor. Bu yeni plana göre, ülkede satılacak tüm yeni araçlarda alkol kilidi (alcolock) ve kara kutu (event data recorder) gibi gelişmiş güvenlik sistemlerinin standart hale getirilmesi hedefleniyor.
Bu adım, İngiltere’nin Brexit sonrası dönemde AB standartlarına yeniden uyum sağlaması olarak yorumlandığı için ülkede büyük bir siyasi tartışma başlattı. Özellikle Brexit destekçileri ve muhafazakâr çevreler, bu düzenlemeyi “arka kapıdan Avrupa Birliği’ne dönüş” olarak nitelendirerek sert bir dille eleştiriyor.
Zorunlu Hale Gelen Teknolojiler Ne Anlama Geliyor?
Yeni düzenleme ile araçlara entegre edilecek temel güvenlik sistemleri şunlardır:
- Alkol Kilidi (Alcolock): Sürücünün aracı çalıştırmadan önce nefesindeki alkol seviyesini ölçen bir cihazdır. Eğer sürücünün alkol oranı yasal sınırların üzerindeyse, sistem motorun çalışmasına izin vermez.
- Kara Kutu (Event Data Recorder): Olası bir kaza anından hemen önceki kritik verileri kaydeder. Bu veriler arasında aracın hızı, frenleme durumu, direksiyon hareketleri ve emniyet kemeri kullanımı gibi bilgiler bulunur. Bu kayıtlar, kaza soruşturmalarında delil olarak kullanılabilir.
GSR2 paketi sadece bu iki teknolojiyle sınırlı kalmıyor; aynı zamanda sürücü dikkat uyarıları, şerit takip desteği ve çarpışma önleyici sistemler gibi diğer yardımcı teknolojileri de zorunlu kılıyor.
Hükümetin Savunması: “İdeolojik Değil, Pratik Bir Adım”
Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, düzenlemenin yalnızca güvenliği artırmakla kalmayıp, aynı zamanda ekonomik zorunluluklara dayandığı vurgulandı. Bakanlık, Avrupa pazarından farklı standartlar belirlemenin otomobil üreticileri için üretim maliyetlerini artıracağını ve Kuzey İrlanda gibi özel statülü bölgelerde ticari sorunlar yaratabileceğini belirtti.
İşçi Partisi yetkilileri ise bu adımın siyasi bir geri adım olmadığını, aksine İngiltere’nin uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü koruması için atılmış “mantıklı bir hamle” olduğunu savunuyor.
Eleştirilerin Odağındaki “Gizli AB Uyumu”
Brexit yanlısı siyasetçiler ve bazı medya organları, hükümeti bu konuda yeterince şeffaf olmamakla suçluyor. Düzenlemenin, güvenlik bahanesiyle kamuoyuna tam olarak açıklanmadan hayata geçirilmeye çalışılan bir “gizli AB dönüşü” olduğu iddia ediliyor. Eleştirmenler, bu durumu siyasi bir geri adımın teknik bir zorunluluk gibi sunulduğu bir “maskelenmiş entegrasyon” olarak tanımlıyor.
Sektör ve Tüketici Tepkileri
Otomobil üreticileri, standartların Avrupa pazarıyla uyumlu olmasının ihracatı kolaylaştıracağını ve rekabet avantajı sağlayacağını belirterek düzenlemeyi olumlu karşılıyor. Ancak bu yeni teknolojilerin maliyetinin son kullanıcıya, yani tüketici fiyatlarına yansıyacağı endişesi, halk arasında temkinli bir bekleyişe neden oluyor.
Mayıs 2025 tarihli bir kamuoyu araştırmasına göre, katılımcıların %53’ü mahkeme kararıyla alkol kilidi takılmasını destekliyor. Bu grubun %56’sı ise sistemin sadece tekrar suç işleyenlere değil, alkollü araç kullanırken yakalanan tüm sürücülere uygulanması gerektiğini düşünüyor. 2013 ile 2024 yılları arasında İngiltere ve Galler’de kaydedilen 27 binden fazla mükerrer alkollü araç kullanma vakası, bu sistemlerin caydırıcılığına olan ihtiyacı gözler önüne seriyor.
Yeni Yasa Onaylanırsa Ne Olacak?
Eğer düzenleme yasalaşırsa, İngiltere’de satılan her yeni araç aşağıdaki özelliklerle donatılacak:
- Sürücünün alkol seviyesini ölçen ve limit aşıldığında motoru kilitleyen bir alkol kilidi sistemi.
- Kaza öncesi kritik sürüş verilerini kaydeden bir kara kutu.
- Şerit takibi, çarpışma önleme ve sürücü yorgunluk tespiti gibi gelişmiş sürücü yardım sistemleri.