ABD’den İran’a Yönelik Kapsamlı Yeni Yaptırımlar
Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı, İran ile bağlantılı olduğu tespit edilen 115’ten fazla şahıs, kurum ve gemiyi kapsayan yeni ve geniş çaplı bir yaptırım paketini kamuoyuna duyurdu. Yapılan açıklamada, bu yaptırımların 2018 yılından bu yana İran’a karşı atılan en önemli adımlardan biri olduğu vurgulandı.
Hedefte Şamhani Ailesinin Denizcilik Ağı Var
Yaptırımların merkezinde, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in kıdemli danışmanlarından Ali Şamhani’nin oğlu Muhammed Hüseyin Şamhani’nin kontrolündeki deniz taşımacılığı faaliyetleri bulunuyor. ABD Hazine Bakanlığı, Şamhani’nin İran’ın ham petrol ihracatında kilit rol oynayan petrol tankerleri, kargo gemileri ve paravan şirketlerden oluşan ağını hedef aldığını belirtti.
Bakanlık açıklamasında, “Bu ağ, İran ve Rusya’dan petrol ve petrol ürünlerinin yanı sıra, diğer yükleri de dünya çapındaki alıcılara taşıyarak on milyarlarca dolar kar elde etmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Yetkililerden Sert Açıklamalar Geldi
Hazine Bakanı Scott Bessent, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, rejimin elitlerinin konumlarını nasıl kullandığına dikkat çekti. Bessent, “Şamhani ailesinin denizcilik imparatorluğu, İran rejiminin elitlerinin devasa servet oluşturmak ve rejimin tehlikeli eylemlerini finanse etmek için makamlarını nasıl kullandıklarını gözler önüne seriyor,” dedi.
Bessent ayrıca, “Bugün açıklanan 115’ten fazla yaptırım, Trump yönetiminin İran’a azami baskı uygulama politikasını başlatmasından bu yana atılan en büyük adımdır. Bu eylemler, Tahran’ın ABD’nin güvenliğini tehdit ettiği bir ortamda rejim elitlerini hedef alarak ABD’nin çıkarlarına öncelik vermektedir,” şeklinde konuştu.
Hazine Bakan Yardımcısı Michael Faulkender ise yaptırımların “İran rejiminin kalbindeki derin yolsuzluğu gözler önüne serdiğini” ifade etti ve “Hüseyin Şamhani’nin rejim içindeki ayrıcalıklı konumu, İran halkının aleyhine olacak şekilde yasa dışı yollarla büyük bir servet oluşturmasını sağladı,” dedi.
Piyasalara Etkisi ve Nükleer Müzakerelerin Gölgesi
İsmini açıklamayan bir Hazine Bakanlığı yetkilisi, yaptırımların küresel petrol piyasasında kalıcı bir aksaklığa neden olmayacağını, çünkü hedefin İran’ın büyük bölümü Çin’e giden yasa dışı petrol kaçakçılığı olduğunu belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ocak ayında göreve gelmesinden bu yana Washington, 500’den fazla İranlı ve İran bağlantılı kişi, kurum ve gemiye yaptırım uyguladı. Trump, 4 Şubat’ta İran’ın petrol ihracatını sıfıra indirme hedefiyle bir başkanlık kararnamesi imzalamıştı.
Geçtiğimiz aylarda Washington ve Tahran arasında nükleer programın sınırlandırılması karşılığında yaptırımların hafifletilmesini amaçlayan beş tur görüşme yapılmış, ancak müzakereler sonuçsuz kalmıştı. ABD, İran’ın nükleer silah programı planladığına dair istihbarat raporlarının ardından geçtiğimiz ay İran’ın nükleer tesislerine bir saldırı düzenlemişti. Başkan Trump, İran’ın nükleer programa geri dönmesi halinde yeni saldırılara onay vereceğini açıklamıştı.
