Türkiye-Irak Enerji İşbirliğinde Yeni Dönem
Türkiye ve Irak, 1973 yılından bu yana yürürlükte olan ve 27 Temmuz 2026‘da geçerliliğini yitirecek Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması’nın yerine geçecek, çok daha kapsamlı yeni bir enerji iş birliği için müzakere masasına oturdu. Bu girişim, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı derinleştirmeyi hedefliyor.
Kapsamlı Enerji Ortaklığı Hedefleniyor
Ankara ve Bağdat arasında yürütülen görüşmeler, sadece petrol taşımacılığını değil, enerji alanında çok boyutlu bir partnerliği kapsıyor. Yeni anlaşmanın öngörülen ana başlıkları şunlardır:
- Doğal gaz projelerinin hayata geçirilmesi
- Hidrokarbon sahalarının ortaklaşa geliştirilmesi
- Rafineri ve petrokimya alanında yeni yatırımlar
- Elektrik üretimi, iletimi ve ticareti
Uzmanlar, bu yeni ve kapsamlı anlaşmanın başarısının, iki ülke arasında büyük bir vizyonla başlatılan Kalkınma Yolu Projesi‘nin ilerleyişine ve sürdürülebilirliğine bağlı olduğunu belirtiyor.
Uzmanlar Ne Diyor: Kalkınma Yolu Stratejik Bir Zemin Sunuyor
Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Irak Çalışmaları Araştırmacısı Sercan Çalışkan, iki ülke ilişkilerinin enerji alanında stratejik bir seviyeye evrildiğini ve bu dönüşümün merkezinde Kalkınma Yolu Projesi’nin yer aldığını vurguladı.
“Türkiye-Irak ilişkilerinde iki tarafın da inisiyatif alarak geleceğe dönük adımların genişletilmesi isteğinin olduğunu söylemek mümkün. Dolayısıyla Kalkınma Yolu Projesi’yle beslenen ikili ilişkiler, farklı alanlarda yeni imkan kapıları aralamaya müsait bir ortam yarattı.”
Çalışkan, yeni anlaşmanın sadece enerji akışını değil, aynı zamanda olası hukuki ihtilafları önleyecek uzun vadeli bir çerçeve sunacağını da ekledi.
Türkiye’nin Bölgesel Enerji Merkezi Rolü Pekiştirilecek
Middle East Economic Survey (MEES) Dergisi Körfez Uzmanı Yesar Al-Maleki ise Türkiye ve Irak’ın Kalkınma Yolu Projesi ile ekonomik entegrasyonu artırma konusunda kararlı olduğunu ifade etti.
“Türkiye-Irak petrol hattı üzerinden başka ülkelerden ham petrol aktarılması da söz konusu olabilir, bu da Türkiye’nin Asya ile Avrupa arasında bölgesel bir enerji merkezi olma konumunu güçlendirir. Ankara için daha da önemlisi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yürütülen faaliyetlerden elde edilecek petrolü sisteme dahil etme imkanı sağlar.”
Al-Maleki, doğal gaz ve elektrik ticaretinin de Irak için büyük fırsatlar barındırdığını, Türkiye’den sağlanacak gazın İran’dan gelen kesintili arzı telafi edebileceğini ve Irak’ın gelecekte Avrupa’ya gaz ihraç etmesinin önünü açabileceğini belirtti.