Kardeşler Arası Tapu Anlaşmazlıkları ve Hukuki Çözüm Yolları
Aile içinde gerçekleştirilen taşınmaz devirlerinde güven ilişkisi ve duygusal bağlar büyük önem taşır. Ancak zamanla ortaya çıkan anlaşmazlıklar, kardeşler arasında bile tapu iptal davaları açılmasına yol açabilmektedir. Özellikle satış gibi gösterilmesine rağmen aslında bağış amacı taşıyan işlemler, hukuki olarak geçersiz kabul edilebilir. Bu nedenle, “Tapuda satış iptali nasıl yapılır?” ve “Kardeşler arasında tapu iptal davası nasıl açılır?” gibi soruların yanıtları büyük bir değer taşımaktadır.
Tapuda Yapılan Satış İşlemi Nasıl İptal Edilir?
Tapuda tamamlanmış bir satış işleminin iptali, doğrudan tapu müdürlüğüne yapılacak bir başvuru ile mümkün değildir; bu işlem yalnızca bir mahkeme kararıyla gerçekleştirilebilir. Satışın iptal edilebilmesi için hukuken geçerli ve somut gerekçelerin varlığı şarttır. Bu gerekçelerden bazıları şunlardır:
- Muvazaa (Danışıklı Satış): Gerçekte bir satış olmamasına rağmen, mülkün üçüncü bir kişiye devredilmiş gibi gösterilmesi durumudur.
- İrade Fesadı (Aldatma, Korkutma, Hata): Satış işlemini yapan kişinin baskı altında kalması, yanlış bilgilendirilmesi veya aldatılması sonucu imza atması halidir.
- Ehliyetsizlik: Satışı gerçekleştiren kişinin akıl sağlığının yerinde olmaması veya fiil ehliyetine sahip olmaması durumunda işlem geçersiz sayılır.
- Yolsuz Tescil: Taşınmazın, gerçek hak sahibi olmayan bir kişi adına hatalı olarak tescil edilmesidir.
- Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası): Genellikle ebeveynlerin, diğer mirasçıları zarara uğratmak amacıyla taşınmazı çocuklarından sadece birine devretmesi durumudur.
Tapu iptal davası, görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi‘nde açılır. Davacı olan taraf, iptalini istediği işlemi kanıtlayacak belgeleri, tanık beyanlarını ve gerekirse bilirkişi raporlarını mahkemeye sunmakla yükümlüdür. Mahkemenin davayı kabul etmesi halinde, tapu kaydı iptal edilerek taşınmazın mülkiyeti eski sahibine veya gerçek hak sahibine iade edilir.
Kardeşler Arasında Tapu İptal Davası Süreci Nasıl İşler?
Kardeşler arasındaki tapu iptali talepleri, çoğunlukla miras paylaşımı sırasında yaşanan uyuşmazlıklardan veya danışıklı (muvazaalı) satışlardan kaynaklanmaktadır. Örneğin, ebeveynlerden birinin hayattayken bir mülkü çocuklarından sadece birine satış gibi göstererek devretmesi durumunda, diğer kardeşler bu işlemin aslında bir “bağış” olduğunu öne sürerek iptal davası açma hakkına sahiptir.
Bu gibi durumlarda izlenmesi gereken adımlar şunlardır:
- Dava dilekçesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi‘ne başvurulmalıdır.
- Dilekçede, tapunun hangi hukuki sebebe dayanılarak iptal edilmek istendiği net bir şekilde açıklanmalıdır.
- Eğer dava “muris muvazaası” gerekçesiyle açılıyorsa, devir işleminin asıl amacının diğer mirasçılardan mal kaçırmak olduğu ispatlanmalıdır.
- Delil olarak tanık ifadeleri, tarafların önceki beyanları, tapu devir tarihleri ve para transferine ilişkin kanıtlar (veya kanıt yokluğu) kullanılabilir.
- Yargılama süreci sonunda mahkeme talebi haklı bulursa, tapu kaydı iptal edilir ve miras payları yasalara uygun olarak yeniden düzenlenir.
Bu tür davalarda herhangi bir zaman aşımı süresinin bulunmaması, hak sahibi mirasçılar için önemli bir güvencedir. Bu sayede mirasçılar, ebeveynlerinin vefatından yıllar sonra bile haklarını aramak için dava açabilirler.