Maden İşçileri Grevi Cumhurbaşkanı Kararıyla Ertelendi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmî Gazete’de yayımlanan kararla, maden işçilerinin planladığı grev, “milli güvenliği bozucu nitelikte” olduğu gerekçesiyle 60 gün süreyle ertelendi. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) ve Türkiye Maden İşçileri Sendikası tarafından, maaş zammı ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talepleriyle alınmış olan bu grev kararı, özellikle Türkiye’nin stratejik bor tesislerini kapsıyordu.
Grev Kararının Arka Planı ve Süreç
Yaklaşık 600 bin kamu işçisini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmelerinin tıkanması üzerine, TÜRK-İŞ ve bağlı sendikalar grev kararı almıştı. Hükümetin ilk olarak yüzde 16, daha sonra ise yüzde 17’lik zam teklifleri sendikalar tarafından yetersiz bulunmuştu. Bakan Vedat Işıkhan’ın 18 Temmuz’da yaptığı son teklifte ise ilk 6 ay için yüzde 24 zam ve ikinci 6 ay için enflasyon farkı önerildiği belirtilmişti.
Görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine, grevlerin 1 Ağustos’ta başlaması planlanıyordu. Grev kapsamındaki ilk işletmeler şunlardı:
- Ankara’da Eti Maden İşletmeleri
- Balıkesir Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü
- Eskişehir Kırka Bor İşletme Müdürlüğü
- Kütahya Emet Bor İşletme Müdürlüğü
Ayrıca, 8 Ağustos’ta Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) bağlı tesislerde çalışan yaklaşık 2 bin 300 işçinin de greve katılması bekleniyordu.
Sendikalardan Karara Sert Tepki
Türkiye Maden İşçileri Sendikası (MADEN-İŞ) Genel Başkanı Nurettin Akçul, erteleme kararından önce yaptığı açıklamada hükümetin tutumunu eleştirmişti.
“Maalesef hükümet bizi grevlere mecbur etti. 1 Ağustos’ta bor işletmelerinde çalışan 2 bin 200 arkadaşımızla, 8 Ağustos’ta da TKİ’deki 2 bin 300’ü aşkın arkadaşımızla greve başlıyoruz.”
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay ise TÜİK verilerine güvenmediklerini belirterek, hükümete çağrıda bulundu.
“Bu çocuk oyuncağı değil. Devlet verdiği sözü yerine getirmek zorunda. Yerin altında ölüyoruz, denizin ortasında kaynak yapıyoruz, çoluk çocuğunuza hizmet ediyoruz. Bizi niye başkalarıyla mukayese ediyorsunuz? Biz bu ülkenin emekçileriyiz.”
Ertelemenin Hukuki Dayanağı ve Sonrası
Cumhurbaşkanlığı’nın erteleme kararı, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 63. maddesine dayanıyor. Bu madde, “genel sağlık ve milli güvenlik” gerekçeleriyle grevlerin 60 gün ertelenmesine olanak tanıyor. Ancak bu uygulamanın grev hakkını engellemek için kullanıldığı yönünde yaygın eleştiriler bulunmaktadır.
Şimdi Ne Olacak?
Erteleme kararının ardından sendikaların nasıl bir yol izleyeceği belirsizliğini koruyor. 60 günlük süre içinde taraflar arasında anlaşma sağlanamazsa, grev hakkı yeniden gündeme gelebilir. Ancak bu noktada uyuşmazlığın Yüksek Hakem Kurulu’na taşınması da bir diğer seçenek olarak duruyor. İşçilerin ve sendikaların mücadelesinin önümüzdeki dönemde Türkiye’deki sendikal haklar açısından kritik bir rol oynaması bekleniyor.