Türkiye ve Irak Arasında Yeni Bir Enerji Anlaşması Müzakere Ediliyor
Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana devam eden Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması‘nın 27 Temmuz 2026‘da sona erecek olması, iki ülke arasında daha geniş kapsamlı bir enerji iş birliği için müzakerelerin başlamasına zemin hazırladı. Ankara ve Bağdat, yalnızca petrol taşımacılığını değil, aynı zamanda doğal gaz projeleri, hidrokarbon sahalarının geliştirilmesi, rafineri ve petrokimya yatırımları, elektrik üretimi ve iletimi ile enerji ticaretinde çok boyutlu ortaklıkları da içerecek yeni bir anlaşma üzerinde çalışıyor.
Uzmanlar, bu yeni enerji anlaşmasının, başarıyla ilerleyen Kalkınma Yolu Projesi‘nin sunduğu fırsatlar etrafında şekilleneceğini ve projenin sürdürülebilirliğine önemli katkı sağlayacağını vurguluyor.
“Kalkınma Yolu Yeni İmkan Kapılarını Araladı”
Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Irak Çalışmaları Araştırmacısı Sercan Çalışkan, Türkiye-Irak ilişkilerinin enerji alanında stratejik bir boyuta ulaştığını ve bu sürecin Kalkınma Yolu Projesi ile doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti.
“Türkiye-Irak ilişkilerinde iki tarafın da inisiyatif alarak geleceğe dönük adımların genişletilmesi isteğinin olduğunu söylemek mümkün. Dolayısıyla Kalkınma Yolu Projesi’yle beslenen ikili ilişkiler, farklı alanlarda yeni imkan kapıları aralamaya müsait bir ortam yarattı.”
Çalışkan, yeni anlaşma müzakerelerinin sadece petrol taşımacılığına odaklanmadığını, aynı zamanda hukuki anlaşmazlıkları önleyecek kapsamlı ve uzun vadeli bir iş birliği zemini oluşturduğunu ifade etti. Liderler düzeyindeki yoğun diplomatik temasların bu potansiyeli somutlaştırdığını belirten Çalışkan, Kalkınma Yolu’nun stratejik öneminin, çok yönlü bir enerji anlaşmasını zorunlu kıldığını ekledi.
Türkiye’nin Bölgesel Enerji Merkezi Konumu Güçleniyor
Middle East Economic Survey (MEES) Dergisi Körfez Uzmanı Yesar Al-Maleki, Türkiye ve Irak’ın Kalkınma Yolu Projesi kapsamında ekonomik iş birliğini artırma arzusunda olduğunu dile getirdi.
“Türkiye-Irak petrol hattı üzerinden başka ülkelerden ham petrol aktarılması da söz konusu olabilir, bu da Türkiye’nin Asya ile Avrupa arasında bölgesel bir enerji merkezi olma konumunu güçlendirir. Ankara için daha da önemlisi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ABD’li şirketlerle birlikte yürütülen hidrolik kırılma teknolojisi faaliyetlerinden elde edilecek petrol hacmini sisteme dahil etme imkanı sağlar.”
Doğal Gaz ve Elektrik Ticaretinde Yeni Fırsatlar
Al-Maleki, Kerkük petrolünün Akdeniz’e yeniden ulaşmasının hem Irak hem de bölgedeki şirketler için kritik olduğunu vurguladı. Doğal gaz ve elektrik ticaretinin de Irak için önemli fırsatlar sunduğunu belirten uzman, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Başlangıçta Türkiye’den sağlanacak gaz, İran’dan gelen ancak sıklıkla kesilen arzı telafi edebilir. Uzun vadede Irak kendi üretimini artırdığında bu gazı Avrupa’ya ihraç edebilir.”
Al-Maleki, Türkiye’nin ise Rusya ve Azerbaycan gibi kaynaklardan gelen gazı Irak’a ileterek gaz merkezi pozisyonunu daha da sağlamlaştıracağını belirtti. Ayrıca, mevcut elektrik enterkonnekte sisteminin genişletilmesinin Türk enerji şirketlerine Irak pazarında daha fazla alan açacağını kaydetti.