Türkiye ve Katar Arasında Yeni Ticari Dönem Başladı
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye ile Katar arasında 26 Kasım 2018 tarihinde imzalanan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması (TEOA), 1 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla resmen yürürlüğe girdi. Bu anlaşma, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri yeni bir boyuta taşımayı hedefliyor.
Türkiye ile Katar arasındaki mevcut yıllık dış ticaret hacmi 2024 yılı itibarıyla 1,1 milyar dolar seviyesinde olup, Türkiye’nin 328 milyon dolarlık bir ticaret fazlası bulunmaktadır. Türkiye’nin bu anlaşma ile birlikte, AB ile Gümrük Birliği haricinde, 23 ülke ile Serbest Ticaret Anlaşması ve 6 ülke ile Tercihli Ticaret Anlaşması bulunuyor. Bu anlaşmalar, son 22 yılda Türkiye’nin ihracatının 2002’deki 36 milyar dolardan, Haziran 2025 itibarıyla 267 milyar dolara ulaşmasında önemli bir rol oynamıştır.
Anlaşmanın Temel Hedefleri
TEOA’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte belirlenen temel hedefler şunlardır:
- Mevcut 1,1 milyar dolarlık ikili ticaret hacmini orta vadede 5 milyar dolara çıkarmak.
- İki ülke arasındaki ticari ve ekonomik iş birliğini derinleştirmek.
- Türk firmalarının Katar pazarına avantajlı koşullarda giriş yapmasını sağlamak.
- Karşılıklı yatırımları artırmak ve üretim-istihdam odaklı projeleri teşvik etmek.
Katar, Türk özel sektörü için enerji kaynakları ve stratejik ham maddelere erişim konusunda da kilit bir ortak olarak görülmektedir.
TEOA’nın Getirdiği Avantajlar Nelerdir?
Anlaşma, gümrük vergilerinden hizmet ticaretine kadar geniş bir yelpazede önemli düzenlemeler içermektedir.
Gümrük Vergileri ve Düzenlemeler
Anlaşma kapsamında ticarete konu olan malların büyük bir kısmında karşılıklı olarak gümrük vergileri ve eş etkili tedbirler kaldırılmıştır. Ayrıca teknik engellerin kaldırılması, sağlık ve bitki sağlığı önlemleri, damping ve korunma tedbirleri gibi konularda da ortak düzenlemeler getirilmiştir.
Ön Plana Çıkan Sektörler
Anlaşma ile Katar, Türk ihracatı için özellikle şu sektörlerde önemli pazar açılımları sağlamıştır:
- Sanayi Ürünleri: Otomotiv, inşaat malzemeleri, mücevherat, beyaz eşya, tekstil, halı, ayakkabı, temizlik ürünleri, plastik, makine ve elektrik-elektronik.
- Tarım Ürünleri: Yumurta, süt ve süt ürünleri, deniz mahsulleri, yaş sebze-meyve, kuru yemiş, nebati yağlar ve işlenmiş tarım ürünleri.
Hizmet Ticareti ve Yeni Fırsatlar
Hizmet ticareti alanında mali hizmetler ve telekomünikasyon gibi başlıklarda karşılıklı faaliyetleri düzenleyen hükümler eklenmiştir. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) taahhütlerinin ötesine geçen bu anlaşma ile hukuk, araç kiralama, reklamcılık, dağıtım, eğitim, tur operatörlüğü ve taşımacılık hizmetleri gibi alanlarda yeni açılımlar sağlanmıştır. Ayrıca Katar’ın DTÖ nezdinde taahhüt ettiği muhasebe, mimarlık ve inşaat hizmetleri gibi sektörlerde de iyileştirmeler elde edilmiştir.
“Güven Esaslı Yeni Bir Yatırım Ortamı”
Ticaret Bakanlığı, anlaşmanın getireceği yatırım ortamına dikkat çekti:
“Anlaşmanın sunduğu güçlü hukuki altyapı, Türk ve Katarlı iş insanları için karşılıklı güven esaslı yeni bir yatırım ortamı tesis etmektedir. Bu tarihi anlaşmayla birlikte, Türk iş dünyası için Katar’da fırsatlarla dolu yeni bir dönemin kapıları aralanmıştır. Ticaret Bakanlığı olarak, ihracatçımızın önünü açan, yatırımcımıza güven veren ve ülkemizin küresel ekonomik gücünü artıran tüm adımları kararlılıkla atmaya devam edeceğiz.”
TEOA ile birlikte karşılıklı yatırımların artması, iş süreçlerinin hızlanması ve üretim ile istihdamı önceleyen projelerin çoğalması beklenmektedir.