Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye’nin yaş sebze ve meyve ihracatı yılın ilk yarısında önemli bir performans sergiledi. 1 Ocak – 30 Haziran 2023 döneminde toplam 1 milyar 692 milyon 165 bin dolarlık yaş meyve, sebze ve narenciye ihracatı yapıldı. Bu toplamın içerisinde sebze ihracatı, geçen yıla oranla %10’luk bir artışla605 milyon 445 bin 193 dolara ulaştı.
Sebze İhracatında Lider Ürünler ve Rakamlar
Yılın ilk yarısında sebze ihracatına damgasını vuran ürün domates oldu. Geçen seneye göre %2’lik bir artış gösteren domates ihracatı, 259 milyon 786 bin dolar olarak kaydedildi. İhracatta öne çıkan diğer sebzeler ise şu şekilde sıralandı:
- Biber: 181 milyon 104 bin dolar
- Kabak: 46 milyon 279 bin dolar
- Salatalık: 35 milyon 606 bin dolar
- Soğan: 20 milyon 467 bin dolar
İhracatın Kalbi Batı Akdeniz’de Atıyor
Türkiye’nin toplam sebze ihracatının %51’i, tarımsal üretim potansiyeli yüksek olan Antalya, Isparta ve Burdur’u kapsayan Batı Akdeniz bölgesinden gerçekleştirildi. Bölge, tek başına 309 milyon 13 bin dolarlık sebze ihracatına imza atarak geçen yıla kıyasla %10,4’lük bir büyüme yakaladı.
Bölgesel bazda ise en çok ihraç edilen ürün biber oldu. Batı Akdeniz’den yapılan 126 milyon 412 bin dolarlık biber ihracatını, 125 milyon 697 bin dolarlık domates ihracatı izledi.
Meyve İhracatı İklim Koşullarından Etkilendi
Aynı dönemde Türkiye’nin meyve ihracatı 550 milyon 237 bin dolar olarak gerçekleşti. Başlıca ihraç edilen meyveler arasında 103 milyon 223 bin dolarlık şeftali, yaklaşık 100 milyon dolarlık elma ve 47 milyon 535 bin dolarlık kiraz yer aldı. Ancak, meyve sektörü ilkbaharda yaşanan zirai don olaylarından olumsuz etkilendi.
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, konuyla ilgili olarak, “Sebzede en önemli ihracat ürünlerimiz domates ve biber. Ülke genelinde domates ilk sırada yer aldı, bölge bazında ise biber en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ürün oldu. Örtü altı üretim sayesinde sebzede ciddi bir sorun yaşamadık.” dedi.
En Büyük Pazar Rusya Oldu
Sebze ihracatında en büyük alıcı ülke Rusya Federasyonu oldu. Rusya’yı sırasıyla Irak, Romanya, Almanya ve Ukrayna takip etti. Başkan Çavuşoğlu, iklim şartları nedeniyle meyve üretiminde yaşanan zorluklara dikkat çekerek çözüm önerilerinde bulundu:
“Nisan ayındaki zirai don meyve üretimini etkiledi. Sebzede örtü altı üretimle önlemler alındı fakat meyvede ciddi bir problem yaşıyoruz. Artık doğa olaylarıyla birlikte hareket etmeyi öğrenmeliyiz. Meyve bahçelerinin üzerlerini örtmeye, fileler germeye başlamalıyız. Dolu, don gibi olaylara karşı ürünlerimizi korumalıyız.”