Türkiye’nin Yaş Meyve ve Sebze İhracatı Yılın İlk Yarısında Yükselişte
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye’nin yaş meyve, sebze ve narenciye ihracatı 2024 yılının ilk altı ayında önemli bir başarıya imza attı. 1 Ocak – 30 Haziran tarihleri arasında toplam 1 milyar 692 milyon 165 bin dolarlık dış satım gerçekleştirildi. Bu etkileyici rakamın 605 milyon 445 bin 193 dolarını tek başına sebze ihracatı oluşturdu.
Geçen yılın aynı döneminde 549 milyon 609 bin 432 dolar olan sebze ihracatı, bu yıl yüzde 10’luk bir artış göstererek sektörün büyüme ivmesini gözler önüne serdi.
İhracatın Yıldız Ürünleri: Domates ve Biber
Sebze ihracatında liderliği yine domates üstlendi. Geçen yıla kıyasla yüzde 2’lik bir artışla 259 milyon 786 bin dolarlık domates ihracatı yapıldı. İhracatın lokomotifi olan diğer ürünler ise şu şekilde sıralandı:
- Biber: 181 milyon 104 bin dolar
- Kabak: 46 milyon 279 bin dolar
- Salatalık: 35 milyon 606 bin dolar
- Soğan: 20 milyon 467 bin dolar
İhracatın Merkezi Batı Akdeniz Oldu
Türkiye’nin toplam sebze ihracatının yarısından fazlası, üretim potansiyeli yüksek olan Antalya, Isparta ve Burdur‘u kapsayan Batı Akdeniz bölgesinden gerçekleştirildi. Bölge, ülke ihracatının yüzde 51’ini tek başına karşıladı.
Yılın ilk yarısında bölgeden yapılan sebze ihracatı, geçen seneye göre yüzde 10,4 artarak 309 milyon 13 bin dolara ulaştı. Bölgesel bazda ise en çok ihraç edilen ürün 126 milyon 412 bin dolarla biber olurken, onu 125 milyon 697 bin dolarla domates izledi.
Meyve İhracatı İklim Koşullarından Etkilendi
Aynı dönemde Türkiye’nin toplam meyve ihracatı 550 milyon 237 bin dolar olarak kayıtlara geçti. Başlıca ihraç edilen meyveler arasında 103 milyon 223 bin dolarla şeftali, yaklaşık 100 milyon dolarla elma ve 47 milyon 535 bin dolarla kiraz yer aldı.
Sektör Temsilcisinden Değerlendirme
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, sebze sektörünün başarısını örtü altı üretime bağladı. Çavuşoğlu, konuyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
İlkbaharda yaşanan zirai don meyve sektörünü olumsuz etkiledi ancak sebze sektöründe özellikle örtü altı üretim sayesinde ciddi bir sorun yaşanmadı. Sebzede en önemli ihracat ürünlerimiz domates ve biber. Ülke genelinde domates ilk sırada yer alırken, bölge bazında biber en fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ürün oldu. Bu konuda uzmanlaştık.
Çavuşoğlu, en fazla sebze ihracatının Rusya‘ya yapıldığını, bu ülkeyi Irak, Romanya, Almanya ve Ukrayna’nın takip ettiğini belirtti. Meyve üretiminde yaşanan düşüşe de dikkat çeken Başkan, zirai don olaylarının etkisini vurgulayarak şu önerilerde bulundu:
Sebzede kontrollü üretim sayesinde büyük problem yaşamadık fakat meyvede ciddi bir problem yaşıyoruz. Doğa olaylarıyla birlikte hareket edebilmeyi artık öğrenmeliyiz. Meyve bahçelerinin üzerlerini örtmeye, fileler germeye başlamalıyız. Dolu, don gibi olaylara karşı ürünlerimizi korumalıyız.