Geçtiğimiz günlerde bir yolcunun koltuk arasına düşen powerbank nedeniyle İstanbul’a geri dönmek zorunda kalan İstanbul-Seul uçağı, havacılık güvenliğiyle ilgili yeni önlemleri gündeme getirdi. Bu olayın ardından Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tavsiyede bulundu ve Türk Hava Yolları (THY) akıllı bagajlarla ilgili yeni bir karar aldı.
SHGM’den Lityum Batarya Uyarısı
Yaşanan ve benzeri olaylar sonrası Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), içinde lityum batarya bulunan taşınabilir şarj cihazlarının uçuş sırasında kullanımının yasaklanması yönünde havayolu şirketlerine bir tavsiye kararı iletti.
THY’den Yeni Akıllı Bagaj Kuralları
SHGM’nin tavsiyesini dikkate alan Türk Hava Yolları, lityum batarya içeren akıllı bagajların taşınmasına ilişkin kurallarını güncelledi. THY’nin resmi internet sitesinde yayınlanan duyuruda şu ifadelere yer verildi:
“Akıllı bagajlar; harici cihazları şarj etme imkânı sağlayan entegre lityum bataryalar, GPS takip cihazları, Bluetooth, Wi-Fi, kendini tartma özelliği ve de dijital kilit içeren cihazlardır.”
Yeni düzenlemeye göre kurallar şu şekilde belirlendi:
- Lityum bataryası ayrılamayan akıllı bagajlar, kabin bagajı ya da kayıtlı bagaj olarak kesinlikle taşınamaz.
- Akıllı bagajın kabin bagajı olarak taşınabilmesi için lityum bataryanın bagajdan ayrılması ve varış noktasına kadar tekrar takılmaması gerekmektedir.
- Kabin bagajında taşınacak ayrılmış lityum batarya, kısa devreye karşı korunmak amacıyla orijinal paketinde, terminalleri yalıtılmış halde ya da korumalı plastik bir çanta içinde olmalıdır.
- Akıllı bagajların kayıtlı bagaj olarak kabul edilmesi için lityum bataryanın bagajdan çıkarılarak kabinde, yolcu tarafından ayrı olarak taşınması zorunludur.
Uçağın Geri Dönmesine Neden Olan Olay
İstanbul-Seul seferini gerçekleştiren özel bir havayolu şirketine ait uçakta, bir yolcunun powerbank’i (taşınabilir şarj cihazı) koltuk arasına düşmüştü. Yolcu ve kabin ekibinin cihazı bulunduğu yerden çıkaramaması üzerine pilot, olası bir güvenlik riskine karşı uçağı İstanbul Havalimanı’na geri döndürme kararı almıştı.
Uzmanlar Uyarıyor: “Çantada Bomba Taşıyoruz”
Peki, özellikle aşırı sıcak havalarda çantalarda veya araçlarda powerbank taşımak ne kadar riskli? Elektrik-Elektronik Mühendisi Reha Şen, konuya ilişkin önemli uyarılarda bulundu.
Yaz aylarında kapalı araç içi sıcaklıklarının 70-80 dereceye kadar çıkabildiğini vurgulayan Şen, bu koşullarda bırakılan bir powerbank’in ciddi yangın ve patlama riski taşıdığını belirtti. Şen, “Powerbank’in çanta içinde taşınması genel olarak güvenlidir. Ancak sıcak hava, doğrudan güneş ışığı, düşük kaliteli ürün ve aktif kullanım gibi etkenler bir araya geldiğinde patlama riski doğabilir. Nitekim 2021 yılında İstanbul’da bir lise öğrencisinin sırt çantasındaki powerbank patlamış ve küçük çaplı bir yangın çıkmıştı” dedi.
Kablosuz Şarj ve Isınma Tehlikesi
Kablosuz şarj esnasında batarya sıcaklığının 45-55 dereceye ulaşabildiğini belirten Şen, “Eğer dış ortam sıcaklığı da yüksekse, iç sıcaklık 60 dereceyi geçebilir ve bu durum termal kaçak için tehlike eşiğidir” diyerek sözlerini noktaladı.
“Dünyadaki olaylara bakarsak; bazı firmalar, kablosuz şarj destekli cihazların aşırı ısınmaya karşı ‘ısı sensörleri’ ve ‘otomatik kesici sistemler’ ekler. Ancak ucuz veya sertifikasız ürünlerde bu korumalar bulunmayabilir.”
